مسئولیت شناسی نیز جلوه بارزتری دارد و در حاکمیت اسلامی به آن توجه بیشتری شده است؛ تا آنجا که پیامبراکرم (ص) هدف از بعثت خود را کامل کردن اخلاق پسندیده اعلام میفرمودند: "انما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق."نهج الفصاحة، ص 191.
آموزه های دینی در زمینه پیاده کردن ارزش های اخلاقی حتی میتواند در کنار برنامه های اقتصادی، اجتماعی و تأمینی تحقق پذیر باشد، و این اخلاقیات نیز زمینه خویشتن داری جامعه نسبت به جرم میباشد. بدون شک افراد فقیر، مضطرب و درگیر با مشکلات روحی و روانی، اگر دارای نوعی معنویت و آراستگی به اخلاق باشند، از گرایش به فساد و جرم و ناشکیبایی خودداری میکنند.
اخلاق، سلامت و امنیت و حس تعاون را به دنبال میآورد و در محیط فردی آرامش بهتری را ایجاد میکند. به این جهت پاسداری از اخلاق در حکومت های دینی اهمیت ویژه ای دارد. در این زمینه نیز در نگاه برخی، حافظ ارزش ها بودن به معنای بسیج نیروها و تمهید امکانات برای اجرای فروع فقهی و اخلاقی تلقی شده، گرچه کار به اکراه و اجبار و تظاهر کشیده شود؛ اما درحقیقت پاسداری از اخلاق به معنای دعوت به خیر و اقامه احکام از روش های غیرمستقیم یعنی روش ایجاد تمهیدات تشویق آمیز و عمل خود حاکمان و کارگزاران است. اگر حاکمان خودشان دروغ بگویند، تظاهر کنند، یا در امانت داری مردم خللی ایجاد کنند، نمی توانند مروج اخلاق و معنویت مردم باشند. البته حکومت در اموری که به حیات کلی جامعه
.jpg)
