صفحه ۲۷

عقلانی جامعه فراهم شود؛ آن گونه که امیرالمؤمنین (ع) در فلسفه بعثت فرموده اند: "و یثیروا لهم دفائن العقول"کامل این جمله آن است: "لیستأدوهم میثاق فطرته و یذکروهم منسی نعمته و لیحتجوا علیهم بالتبلیغ و یثیروا لهم دفائن العقول". نهج البلاغه، خطبه 1. و این مهم انجام نمی گیرد مگر این که به فکر از بین بردن فقر، فاصله طبقاتی، ایجاد امنیت و برقراری عدالت باشد؛ و آزادی اندیشه، امکان تبادل افکار و توانمندکردن ذهنیت جامعه و مصونیت سازی آنان را در برابر گرایش های گوناگون تضمین کند، تا بستر عقل گرایی و معنویت و توجه به عالم غیب و وارستگی فراهم شود. از این رو حکومت باید بیشترین تلاش خود را معطوف به ایجاد شرایط و رفع موانع برای سلوک راه صلاح و سداد کرده و با برنامه ریزی هدفمند و هدایت آگاهانه بدون آن که بخواهد کسی را اجبار کند، امکان رسیدن جامعه را به مرحله عقل بالفعل و فعال و فرهنگ عقلانی توحیدی فراهم کند.

ب - ویژگی دومی که بیانگر مسئولیت نظام سیاسی و معیار دینی بودن آن تلقی می‎گردد، پاسداری از اخلاق و ارزش های انسانی است. هرچند ممکن است حکومت های عرفی غیردینی نیز در برخی موارد به اخلاق اهمیت دهند و نسبت به آن دغدغه داشته باشند و خود را برای راستی، امانتداری، صداقت و برخی اخلاقیات جنبی ملزم سازند، اما قطع نظر از اینکه مبانی اخلاق در مکاتب مختلف متفاوت است و همان گونه که در فلسفه اخلاق مطرح گردیده اخلاقیات با دیدگاه دینی استوارتر و دقیق ترند، در حکومت و جامعه دینی این

ناوبری کتاب