آیت‌الله منتظری

[تفاوت ماهوی ارتداد با صرف تغییر عقیده ]

ج: انتخاب دین و عقیده یا تغییر آن غیر از ارتداد است. کسی که در صدد رسیدن به دین حق و عقیده مطابق با واقع باشد طبعا دین خاص یا عقیده خاصی را انتخاب می‎کند یا آن را تغییر می‎دهد و در هر دو حال خود را محق و طالب حق و حقیقت می‎داند؛ هرچند ممکن است به نظر دیگری دین و عقیده او باطل باشد. اما شخص مرتد درصدد رسیدن به حق و حقیقت نیست؛ بلکه او می‎داند حق چیست و کجاست و با این حال درصدد مبارزه و معانده با حق است و از این جهت در جوهر ارتداد، عناد و جحد و لجاجت وجود دارد.

آیه شریفه (ان الذین ارتدوا علی أدبارهم من بعد ما تبین لهم الهدی الشیطان سول لهم ) سوره محمد (47)، آیه 25.نیز دلالت بر همین معنا می‎کند. معلوم است کسی که راه هدایت و حق برای او روشن و متبین است و با این حال به عقب برمی گردد و به حق و هدایت پشت می‎کند جز عناد و لجاجت با حق نمی تواند انگیزه ای داشته باشد. و "ارتداد علی ادبار" یک امر قلبی و فکری مجرد از عمل و حرکات خارجی نیست؛ پس لا محالة چنین شخصی برای مبارزه و عناد با حق دست به تحرکاتی می‎زند که طبعا با مصالح جامعه دینی و حقوق افراد آن اصطکاک پیدا می‎کند؛ و در این صورت حاکمیت دینی نمی تواند بی تفاوت ناظر آن تحرکات باشد.

در آیه شریفه فوق که مربوط به ارتداد است مجازات دنیوی برای