صفحه ۹۷

همچنین در این مساوات تفاوتی میان افراد با گرایش های خاص دینی و فکری نیست؛ همان گونه که قبلا به چگونگی برخورد حضرت امیر(ع) با پیرمرد نابینای نصرانی و نیز قطع ننمودن حقوق خوارج از بیت المال اشاره شد.

4 - حقوق فردی

حقوق متقابل استاد و شاگرد

"شاگرد" باید استاد خود را بزرگ بدارد؛ مجلس او را محترم شمارد؛ به گفتارش با دقت گوش دهد؛ صدایش را در محضر او بلند نکند؛ اگر سؤالی از استاد شود شاگرد پاسخ ندهد؛ در محضر او با دیگری سخن نگوید و غیبت کسی را نکند؛ هرگاه از استاد در محفلی به بدی نام برده شد از او دفاع نماید؛ عیوب او را فاش نکند بلکه خوبیهای او را بازگو نماید؛ با دشمنان او هم مجلس و هماهنگ نشود، و با دوستان او دشمنی نکند؛ در مشکلات او را یاری نماید؛ با چشم پوشی از لذتها و کاستن از شهوتها دل خود را برای دریافت علم پاک و مهیا سازد؛ و بداند که شاگرد در حقیقت پیک و فرستاده استاد به سوی دیگران است، پس مبادا در رساندن پیام استاد به دیگران خیانت ورزد.

"استاد" باید توجه داشته باشد علمی که خداوند به او داده است باید به جامعه نشر دهد و به دیگران آنچه آموخته است بیاموزد؛ و در بعضی

ناوبری کتاب