صفحه ۹۱

با حق دخالت همه افراد در سرنوشت خود ذکر شد بر این حق نیز به خوبی دلالت خواهد کرد. علاوه بر اینکه ادله وجوب دفع ظلم و لزوم ایجاد زمینه تحقق عدل و قسط نسبت به خود یا دیگری نیز بر این مطلب دلالت دارند.

حق مساوات قضایی

همه افراد در مقابل دادگاههای صالح و شرعی حق مساوات دارند. دادگاهها نباید بین افراد قوی و ضعیف تفاوتی قایل شوند.

حضرت امیر(ع) در زمان خلافت و حکومت خود به دنبال شکایت یک مرد یهودی و احضار حضرت به دادگاه توسط شریح - قاضی منصوب ایشان - در جایگاه متهم در کنار یک یهودی برای محاکمه حاضر شدند.بحارالانوار، تاریخ امیرالمؤمنین (ع)، باب 105، ج 41، ص 56 و 57، حدیث 6. و نیز هنگامی که نزد عمر شکایتی از آن حضرت شد و عمر که قاضی دادگاه بود برای احترام به ایشان "اباالحسن" خطاب کرد، حضرت ضمن اعتراض به او فرمودند: "این بر خلاف عدالت قضایی اسلام است که مرا با کنیه ام (که نشانه احترام بود) خطاب کردی." شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 17، ص 65.

همچنین در جای دیگر فرمودند: "هر کس متصدی قضاوت شد، باید مساوات را در اشاره، نظر کردن به طرفین و محل نشستن آنها مراعات نماید." وسائل الشیعة، باب 3 از ابواب آداب القاضی، حدیث 1.

ناوبری کتاب