آیت‌الله منتظری

حق تقدم

در موارد خاصی بعضی افراد نسبت به بعضی امتیازات بر دیگران حق تقدم دارند؛ از جمله:

در پرداخت زکوات و صدقات، خویشان نیازمند بر حسب قرابتشان به ترتیب بر دیگران مقدمند؛وسائل الشیعة، کتاب الزکاة، باب 15 از ابواب المستحقین للزکاة . همچنین اهالی شهر و محل زکات دهنده نیز بر اهالی شهرهای دیگر مقدم هستند.همان، باب 38.

در مساجد و اماکن عمومی که افراد زیادی مراجعه می‎کنند، کسانی که زودتر جاگرفته و یا نوبت گرفته اند به ترتیب بر دیگران مقدمند. در روایتی امام صادق (ع) فرموده اند: هر کس به مکانی سبقت گرفت تا یک شبانه روز بر دیگران حق تقدم دارد.وسائل الشیعة، کتاب الصلاة، باب 56 از ابواب احکام المساجد، حدیث 1.

در احیای زمین های موات هر کس زودتر اقدام کند بر دیگران مقدم است.وسائل الشیعة، باب 1 از ابواب کتاب احیاء الموات. همچنین است در مواردی که کسی زودتر از دیگران چیزی را که جزو اموال عمومی است و قبل از آن مال کسی نبوده تصاحب می‎کند؛ مانند: صید ماهی از دریا و یا گرفتن پرندگان و نظایر آن؛ زیرا تصاحب موجب مالکیت تصاحب کننده می‎شود.