صفحه ۵۴

می‎دهد دستمزد عادلانه دریافت نماید؛ و نیز حق دارد از مرخصی ها، پاداش ها و ترفیعات قانونی استفاده کند. ولی در عین حال موظف است در کار خود دقت نماید و کاری را که به او محول شده به بهترین شکل انجام دهد، و حق مالک و کارفرما را مطابق با موازین شرعی و قانونی محترم شمارد.

و به طور کلی حاکمیت حق ندارد در هیچ عرصه ای - اعم از فکر، بیان آن، کار و سایر امور - چیزی را با اکراه بر مردم تحمیل نماید.

حضرت امیر(ع) فرموده اند: "من حق ندارم چیزی را به شما تحمیل نمایم که نسبت به آن اکراه دارید." "و لیس لی ان أحملکم علی ما تکرهون"؛ نهج البلاغه صبحی صالح و عبده، خطبه 208.

حق بازنشستگی

کسی که در دوران جوانی و عمر مفید خود برای دولت و جامعه یا افراد متمکن کار بدنی یا فکری انجام دهد، پس از بالارفتن سن و عدم توان ادامه کار و عدم توان مالی، حق بازنشستگی دارد و باید زندگی او از طرف دولت یا کسانی که برای آنها کار کرده است، مطابق عرف زمان و عدالت تأمین شود. در این رابطه تفاوتی میان افراد جامعه حتی غیرمسلمانان نیست؛ چنان که در روایتی نقل شده: "حضرت امیر(ع) به پیرمردی نصرانی که در بین مردم گدایی می‎کرد برخوردند و از وضعیت

ناوبری کتاب