آیت‌الله منتظری

مقدمه

معانی حق و موارد کاربرد آن

"حق" از نظر لغت به معنای ثابت و موجود می‎باشد؛ و اصطلاحا به دو معنای حقیقی و اعتباری که معنای لغوی در آنها ملحوظ گردیده است به کار می‎رود:

الف - معنای حقیقی: این معنا بدون فرض و اعتبار و قرارداد، ثبوت و تحقق دارد. در این معنای از حق، واقع و آن چیزی که هست مورد توجه قرار گرفته است.

ب - معنای اعتباری: تحقق و ثبوت این معنا به اعتبار و وضع و قرارداد می‎باشد، و به عبارت دیگر حق به این معنا چیزی جز اعتبار و قرارداد نیست.

در این معنای حق، توجه به ارزش و آن چیزی است که باید باشد؛ اعم از اینکه فعلا موجود باشد یا نباشد.

معنای حقیقی "حق" از نگاهی به سه قسم تقسیم می‎گردد:

1 - هستی و واقعیت عینی و خارجی اشیاء، خواه از نظر عقل و شرع الهی مطلوب و پسندیده باشد یا نباشد.