صفحه ۳۷

ماههای حج - یعنی شوال و ذی قعده و ذی حجه - مال پیدا کند یا پیش از آنها. بنابراین اگر استطاعت مالی حاصل شد انسان حق ندارد عمدا خود را از استطاعت خارج کند؛ هر چند در آغاز سال و پیش از ماههای حج باشد.

استطاعت بذلی

(مسأله 44) اگر انسان مخارج سفر حج را ندارد ولی به او گفته شود: "حج بجا آور و مخارج رفت و برگشت و عائله ات به عهده من" پس با اطمینان به تعهد و پایبندی تأمین کننده، حج بر او واجب می‎شود. و این حج را "حج بذلی" و استطاعت آن را "استطاعت بذلی" می‎نامند؛ و در آن رجوع به کفایت یعنی داشتن مالی برای تأمین مخارج پس از بازگشت معتبر نیست. مگر اینکه قبول بذل و رفتن به حج موجب اختلال و از هم پاشیدگی زندگی دائمی او شود که در این صورت قبول آن واجب نیست.

و بنابر اقوی حج بذلی از حجة الاسلام کفایت می‎کند؛ هر چند احوط و افضل اعاده حج است اگر در آینده پولدار و متمکن شود.

(مسأله 45) اگر مالی را که برای حج کافی است به او ببخشند و شرط کنند حج بجا آورد باید قبول کند و به حج برود. همچنین است اگر بخشنده مال بگوید: "می توانی از این پول حج بجا آوری" و پول هم برای حج کافی باشد. بلکه اگر اسم حج را نیاورد ولی مال زیادی که به مقدار حج و تأمین زندگی اوست به او ببخشند و در قبول آن هیچ گونه منت و ذلت و خلاف شأن نباشد بنابراحتیاط واجب باید قبول کند؛ و پس از قبول مستطیع است و حج او حجة الاسلام می‎باشد.

(مسأله 46) کسی که توانایی مسافرت به حج را ندارد و از توانایی بعد از این هم مأیوس است و استطاعت مالی هم ندارد،

ناوبری کتاب