آیت‌الله منتظری

(مسأله 5) اگر بچه ممیز برای حج محرم شود و در وقت وقوف به مشعرالحرام بالغ گردد، در صورتی که مستطیع باشد حج او از حجة الاسلام کفایت می‎کند؛ همچنین است دیوانه اگر پیش از رسیدن به مشعر عاقل شود.

و بنابر احتیاط واجب، احرام را تجدید کند؛ هر چند اعاده کردن حج در سال بعد برای این دو احوط است، بویژه در دیوانه.

(مسأله 6) کسی که گمان می‎کرد بالغ نشده و قصد حج استحبابی کرد و پس از حج معلوم شد بالغ بوده، کافی بودن حج او از حجة الاسلام محل اشکال است؛ مگر در صورتی که در وقت نیت، قصد وظیفه فعلی یا مافی الذمه را نموده و آن را از روی اشتباه بر حج استحبابی تطبیق کرده باشد.

(مسأله 7) حج برای بچه ممیز مستحب می‎باشد و حج او صحیح است؛ هر چند ولی او اجازه نداده باشد. لکن پس از بالغ شدن اگر استطاعت داشت باید دوباره به حج برود و حج زمان کودکی کافی نیست.

(مسأله 8) مستحب است ولی بچه غیر ممیز، او را محرم کند و لباس احرام به او بپوشاند و نیت کند که این بچه را برای عمره تمتع یا حج تمتع محرم می‎کنم. و اگر می‎شود "تلبیه" یعنی گفتن لبیک جمله: "لبیک اللهم لبیک، لبیک لا شریک لک لبیک" را "تلبیه" می‎گویند. را به او تلقین کند؛ وگرنه خودش به جای او بگوید. و هزینه سفر و حج بچه، آنچه علاوه بر مخارج متعارف اوست به عهده ولی او می‎باشد؛ مگر اینکه سفر به مصلحت بچه باشد، مثل اینکه حفظ بچه توقف داشته باشد بر اینکه او را با خود به سفر ببرد.

(مسأله 9) مقصود از "ولی" در این مقام ظاهرا ولی شرعی بچه است؛ مانند پدر و جد پدری، و هر کس از ناحیه آنان یا