آیت‌الله منتظری

تجحف به او مرض لا یطیق فیه الحج او سلطان یمنعه فلیمت یهودیا او نصرانیا"وسائل الشیعة، کتاب الحج، باب «7» از ابواب وجوب الحج و شرائطه، حدیث 1.

یعنی: "هر کس از دنیا برود، در حالی که حجة الاسلام را به جا نیاورده بدون اینکه حاجتی مانع او شده باشد یا به جهت بیماری از آن بازمانده باشد یا پادشاهی از رفتن او جلوگیری کرده باشد، چنین کس در حال مردن به کیش یهودیت یا نصرانیت خواهد مرد."

پس هر مکلفی که مستطیع باشد باید دست کم در عمر خود یک بار به مکه مکرمه برود و عمره و حج بجا آورد و آن را "حجة الاسلام" می‎نامند. خداوند مهربان و بخشنده به همه ما حالت تنبه و بیداری عنایت کند و عمره و حج حجاج محترم را قبول فرماید؛ و این بنده محتاج خود را نیز مورد لطف قرار دهد.

و چون مستحبات حج بیش از آن است که در این رساله بیان شود، لذا به بیان مقداری از آنها اکتفا کرده و باقیمانده را به کتابهای مفصل ارجاع می‎دهیم. و بجا آوردن مستحباتی که در آن کتابها ذکر شده به امید ثواب اشکالی ندارد بلکه ثواب هم دارد. و نظر به اینکه این کتاب مناسک برای فارسی زبانان نوشته شده و تکلیف آنان معمولا عمره و حج تمتع است، به بیان آنها اکتفا می‎شود و از بقیه به نحو اجمال نامی برده می‎شود.