صفحه ۲۳

استطاع الیه سبیلا" و لا شرع نبیه (ص) سنة فی خلال المناسک علی ترتیب ما شرعه الا للاستعداد و الاشارة الی الموت و القبر و البعث و القیامة . و فصل بیان السبق من دخول الجنة اهلها و دخول النار اهلها بمشاهدة مناسک الحج من اولها الی آخرها لاولی الالباب و اولی النهی."

"و بدانکه خدا حج را واجب نفرمود و آن را از میان عبادتها ممتاز نساخت مگر به وسیله اضافه آن به ذات خود که فرمود: (و لله علی الناس حج البیت من استطاع الیه سبیلا): "برای خداست بر عهده مردم، حج خانه خدا هر کس بتواند به آن راه یابد."

و پیامبرخدا(ص) تشریع نفرموده است عملی را در ضمن اعمال و مناسک حج مگر جهت مستعد ساختن مردم برای مرگ و قبر و بعث و قیامت، و جدا کردن سبقت گیران از اهل بهشت و اهل جهنم که در اثر مشاهده مناسک حج از اول تا آخر، صاحبان عقل و خرد صحنه های مرگ و بعث و قیامت را می‎نگرند."

در اینجا حدیث شریف "مصباح الشریعة" به پایان رسید. و برای تذکر و بیداری اهل دل، تأمل در همین حدیث کافی است. و با توجه به اهداف یاد شده است که حج یکی از ارکان دین مقدس اسلام و از ضروریات آن به شمار آمده و انکار آن - با توجه به اینکه از اسلام می‎باشد - موجب کفر و ترک آن از گناهان کبیره محسوب شده است. و علاوه بر قرآن کریم، روایات زیادی از پیامبراکرم (ص) و ائمه معصومین (ع) در بیان واجب بودن حج و اهمیت آن وارد شده است که این مختصر گنجایش همه آنها را ندارد.

از باب نمونه شیخ کلینی (ره) به سند معتبر از حضرت امام صادق (ع) روایت نموده که فرمود:

"من مات و لم یحج حجة الاسلام، لم یمنعه من ذلک حاجة

ناوبری کتاب