صفحه ۱۴۴

و می‎تواند تند برود و یا بدود، و می‎تواند سواره طواف کند؛ ولی خوب است حرکت او به نحو متعارف باشد و به گونه ای طواف کند که دیگران را اذیت نکند.

چهارم از واجبات طواف: اینکه حجر اسماعیل (ع) را نیز دور بزند؛ بدین معنا که دور خانه کعبه و حجر بگردد. و "حجر اسماعیل (ع)" محلی است متصل به خانه کعبه که مطابق اخبار وارده محل دفن حضرت اسماعیل (ع) و مادر او و جمعی از انبیاء(ع) است.

(مسأله 407) اگر در طواف داخل حجر اسماعیل (ع) شود و فقط به دور خانه کعبه بگردد، طواف او باطل است و باید از سر گیرد. و اگر در بعضی از شوطها این کار را کند، بنابر اقوی کافی است همان شوط را از حجرالاسود تا حجرالاسود از سر گیرد؛ هر چند احوط اتمام طواف و اعاده همه آن می‎باشد.

(مسأله 408) اگر در بعضی از شوطها از روی دیوار حجر که دیوار کوتاهی است طواف کند، بنابر احتیاط واجب باید مانند مسأله پیش عمل نماید. و بنابر احتیاط در حال طواف دست خود را روی دیوار حجر نگذارد؛ ولی دست گذاشتن و تماس با سطح خارج دیوار حجر مانعی ندارد.

پنجم از واجبات طواف: اینکه طواف دور همه کعبه و خارج از خود کعبه واقع شود.

(مسأله 409) در پایین بعضی از اطراف کعبه یک نما و پیش آمدگی است که آن را "شاذروان" می‎گویند؛ و بنابر مشهور آن پیش آمدگی جزو خانه کعبه است و دیوار، عقبتر از آن بنا شده است. پس طواف کننده باید خارج از شاذروان طواف کند؛ و اگر در اثر کثرت جمعیت یا غیر آن روی شاذروان حرکت کند آن مقدار از طواف او باطل است و باید آن مقدار را از سر گیرد، و

ناوبری کتاب