آیت‌الله منتظری

مسائل نماز

رابطه خدا با بندگان

(سؤال) اگر نماز رابطه فرد با خداست پس نماز استیجاری چه معنا دارد؟ مگر معاذالله خداوند به نماز احتیاج دارد که اگر کسی مرد برایش شخصی را اجیر کنند تا برایش نماز و روزه انجام دهد؟ همین سؤال در مورد وجوب نماز و روزه بر فرزند بزرگ هم مطرح است.

(جواب:) اولا: این که خداوند هیچ نیازی به بندگانش ندارد قابل تردید نبوده و نماز خواندن برای رفع نیاز خداوند نیست، بلکه برای رفع نیاز نمازگزار است، زیرا او با خواندن نماز صحیح و مقبول به کمال روحی و قرب معنوی که نداشت می‎رسد. ثانیا: در رسیدن انسان به کمال و قرب معنوی در عبادات، مباشرت لازم نیست و ممکن است با انجام عبادت توسط دیگری، نفع معنوی و ثواب آن عائد انسان گردد و این معنا با معادلات بشری و مادی قابل فهم نیست، بلکه امر آن در اختیار خداوند است که علاوه بر مالک مطلق بودن همه چیزها دارای صفات منت، رحمت و فضل عظیم نیز می‎باشد و فهم این که در چه مواردی نفع معنوی عمل دیگری به انسان می‎رسد و شرایط آن، جز از راه وحی امکان ندارد. روایات دال بر این که ثواب نماز و روزه و حج اجیر و یا اولاد، به میت می‎رسد؛ از معصومین (ع) رسیده است و علم آنان منتهی به علم پیامبر(ص) می‎شود که به وحی مرتبط است. بنا بر این در این زمینه هیچ جای استبعاد وجود ندارد.