یک دیه تعلق میگیرد که دیه آن شش دینار است و نسبت به بیش از این مقدار، بنابر احتیاط ارش ثابت است.
(سؤال) شخصی کارگر یک شرکت آجر زنی بوده است که در حین کار کردن دست چپ وی به زیر دستگاه رفته و موجب قطع انگشتان و بی حرکت ماندن دست او شده است؛ آیا کارگر مستحق دیه از صاحب کارگاه است ؟
(جواب:) در مفروض سؤال، اگر دستگاه آجر زنی عیب نداشته و کارگر در عمل مقصر بوده است دیه طلبکار نیست و اگر دستگاه عیب داشته و کارگر نمی دانسته و صاحب کار میدانسته است بگونه ای که عرفا ایجاد خسارت به او مستند است دیه انگشت بر عهده اوست و اگر علاوه بر قطع انگشت، انگشتان دیگر نیز شلل و نقص پیدا کردند دیه شللی را نیز بدهکار است و دیه شلل دو ثلث دیه کل عضو است. برای اثبات لازم است به حاکم شرع جامع الشرایط مراجعه شود.
(سؤال) الف: آیا پرداخت ارش مانند دیه مؤجل است یا فوری ؟ و در صورت تأجیل، مهلت پرداخت در موارد عمد و شبه عمد و خطای محض چگونه است ؟ ب: آیا در صدمات وارده بر بدن، حکم دیه یکی است که در زن اگر به ثلث برسد به نصف برمی گردد؟
(جواب:) الف: دیه جراحات خطایی اگر بیش از ثلث باشد و نیز دیه قتل خطایی به اقساط سه ساله پرداخت میشود و ارش نیز حکم دیه را دارد. ب: دیه زن تا ثلث دیه با دیه مرد مساوی است و در زاید بر ثلث، دیه زن نصف دیه مرد است.
(سؤال) در ماه های حرام دیه قتل اضافه میشود، آیا دیه جرح نیز همین طور است ؟
(جواب:) در دیه بر جرح اعضای بدن، دلیلی بر تغلیظ در ماه های حرام نداریم و در موارد شک، اصل اقتضای برائت میکند.
(سؤال) اگر شخصی هنگام رانندگی، بر خلاف مسیر حرکت کند و اتفاقا تصادف کرده و دچار نقص عضو گردد؛ آیا به آن دیه تعلق میگیرد؟
(جواب:) دیه، دائر مدار نسبت سبب نقص عضو به شخص بوده و ارتباطی به