صفحه ۴۷۹

لازم نیست از خویشان مقتول باشند، هرچند در قتل شبه عمد و خطا نیز احوط قسم خوردن پنجاه مرد است و معرفی اولیای دم دخالت ندارد و اگر افراد قسامه در طرف مدعی یا مدعی علیه به اندازه پنجاه مرد نباشند بنابر مشهور می‎توانند پنجاه قسم را بین افراد موجود توزیع کنند؛ ولی اثبات این امر در قتل نفس محل اشکال است و خویشاوندی دو طرفه یک نفر موجب تعدد قسم او نمی شود و در باب دماء احتیاط مطلوب است. بالاخره قدر متیقن از قسامه، قسم خوردن پنجاه مرد است و برای تفصیل بیشتر می‎توانید به رساله توضیح المسائل این جانب صفحه 589 "راه های اثبات قتل" مراجعه فرمایید.

دیه قتل

(سؤال) راننده ای در اثر بی احتیاطی تصادف کرده و در اتومبیل او مسافری بوده که فوت کرده است. متأسفانه راننده و ماشین بیمه نبوده اند تا اداره بیمه؛ دیه شخص فوت شده را پرداخت کند. در این صورت چه کسی باید دیه را پرداخت کند؟

(جواب:) در فرض سؤال، دیه به عهده راننده است.

(سؤال) شخصی هنگام تمیز کردن اسلحه شکاری خود بدون این که قصدی داشته باشد همسر خود را به قتل می‎رساند. دادگاه ایشان را به پرداخت دیه محکوم کرده است. البته ایشان یک دختر و سه پسر دارد و پدر و مادر ایشان هم زنده اند به هر کدام چه مقدار تعلق می‎گیرد؟

(جواب:) دیه مقتول یکی از چند چیز است: الف: یک صد شتر، ب: دویست رأس گاو. ج: یک هزار گوسفند، د: دویست حله یمانی، ه': یک هزار دینار طلا، و: ده هزار درهم نقره که انتخاب حق قاتل است تا یکی از آنها یا با توافق اولیای دم پول یکی از آنها را بدهد. تقسیم این بین ورثه مذکور در سؤال، طبق قانون ارث اسلامی است که هر یک از پدر و مادر یک ششم و بقیه را هفت قسمت کنند و به هر پسری دو سهم و هر دختری یک سهم تعلق می‎گیرد و چون شوهر قاتل است ارث بردن او محل اشکال است و بهتر است با سایر ورثه مصالحه کنند.

ناوبری کتاب