آیت‌الله منتظری

(جواب:) محروم کردن وارث از ارث صحیح نیست و وارث سهم خود را طلبکار است. البته اگر منظور این است که ماترک به سایر وراث داده شود وصیت محسوب می‎شود و همراه با سایر اقلام وصیت تا ثلث نافذ است، ولی دو ثلث از ماترک باید بین همه وراث تقسیم شود.

(سؤال) آقایی ازدواج کرده و ثمره این ازدواج یک پسر بوده است. متأسفانه بعد از مدتی این ازدواج به طلاق منجر شده و پسر به اروپا سفر می‎کند. اکنون که پدر فوت کرده خبر مرگ فرزند هم رسیده است. زن ادعا می‎کند که وارث تمام اموال آن دو است؛ چون با فوت پدر به پسر منتقل شده و سپس به مادرش رسیده است، اما متأسفانه تاریخ فوت فرزند معلوم نیست و احتمالا قبل از پدر فوت کرده باشد. لطفا بفرمایید تقسیم ارث چگونه می‎باشد؟

(جواب:) در مفروض سؤال، اگر تاریخ مردن پدر فقط معلوم است، به مقتضای استصحاب حیات پسر تا آن تاریخ، ارث به پسر می‎رسد و از او به مادرش منتقل شده است و اگر تاریخ مردن هیچ کدام معلوم نیست پدر و پسر هر دو از یکدیگر ارث می‎برند؛ بدین گونه که مال پدر به پسر منتقل شده و از او به مادرش و اگر پسر غیر از این ارث مالی داشته است به پدر و مادرش منتقل شده است، نظیر آنچه در میراث غرقی و مهدوم علیه با جهل به تاریخ وفات آنها وارد شده است.

(سؤال) شخصی فوت کرده و از وی سه پسر و مقداری اموال منقول و غیر منقول باقی مانده است. دو پسر بزرگ تر ادعا می‎کنند: پدر، برادر سوم را از خودش نفی کرده است مبنی بر این که مادرشان با شخص دیگری غیر از شوهرش ارتباط نامشروع داشته و پس از یک سال که پسر هم به دنیا آمده شوهر اول متوجه ارتباط نامشروع شده و زن را طلاق داده و زن با شوهر دوم ازدواج می‎کند و از آن مرد سه پسر به دنیا می‎آورد که همه آنها شبیه همین فرزند سوم شوهر اولند. شوهر اول هم نفی ولد و یا لعان نکرده است، لطفا تقسیم ارث را نسبت به فرزندان شوهر اول بیان فرمایید؟

(جواب:) در مفروض سؤال، پسر سوم نیز شرعا ملحق به شخص متوفی و فرزند وی محسوب بوده و در ارث پدر شریک است و در صورت عدم ثبوت زنای مادر با