صفحه ۴۴۷

ثلث نافذ است و بیش از آن نافذ نیست، ولی نسبت به سهم سایر ورثه اگر وصیت را قبول کرده باشند باید طبق وصیت عمل شود و طبق ظاهر وصیت مذکور، ماترک باید بین پسران به نحوی که وصی صلاح می‎داند تقسیم شود و وصی (مادر) بیش از حق الارث خود و نیز حق الزحمه اجرای وصیت را مالک نیست، مگر با هبه و صلح سایر ورثه.

(سؤال) میتی مقداری از املاک خود را به عزاداری اختصاص داده و بقیه آن را ورثه بین خود تقسیم کنند. متأسفانه ورثه ابتدا اموال خود را تقسیم کرده و سپس مازاد را به عزاداری اختصاص داده اند؛ آیا این عمل که منافی وصیت میت است اشکال شرعی دارد؟

(جواب:) عمل به وصیت، مقدم بر تقسیم ارث است و اگر خلاف عمل شده باید از نو کلیه ترکه میت به قیمت روز قیمت گذاری و ثلث آن به مصرف معین شده برسد.

(سؤال) شخصی قبل از رفتن به حج در آخرین وصیت نامه اش که 16 سال قبل از وفاتش بوده نوشته: به فرزند اول خود یک دانگ منزل برای این که آن را به قباله همسر خود کند و به فرزند صغیرش نیم دانگ داده شود. بعد از مراجعت از حج، فرزند اول را همسر داده و فرزند صغیر هم در زمان حیات پدر، بزرگ شده است. الان فرزند اول 15 سال است ازدواج کرده و فرزند صغیر میت به سن بلوغ رسیده است وظیفه ورثه در قبال تقسیم ارث چگونه است ؟

(جواب:) چون وصیت به نیم دانگ به خاطر صغیر بودن ایشان انجام شده و در حین مرگ پدر، صغیر نبوده اند اعتبار وصیت سابق نسبت به زمان فوت، محرز نیست و وصیت هایی که قبل از سفر حج انجام می‎شود معمولا برای بیان تکلیف در فرض مردن در حج است.

(سؤال) شخصی دارای مادر، خواهر و یک زن است. ایشان وصیت کرده که بعد از وفاتش اموالش وقف مدرسه علمیه باشد؛ آیا وصیت وی نافذ است ؟

(جواب:) در فرض سؤال، دو ثلث مال بین ورثه تقسیم می‎شود - زن 14 از غیر زمین و بقیه مال مادر است - و یک ثلث را باید طبق وصیت وقف کنند. این تقسیم در صورتی است که زن و مادر به وصیت رضایت ندهند، اما اگر به مفاد وصیت

ناوبری کتاب