صفحه ۴۱۰

(جواب:) در این که تقلب در امتحانات و ضایع کردن حق دیگران خلاف و موجب فسق است شکی نیست، ولی اگر دارای شرایط استخدام در واقع باشد حقوق گرفتن اشکال ندارد.

(سؤال) در حال حاضر افرادی به دلایل مختلف به ویروس بیماری ایدز آلوده شده اند. بعضا مشاهده شده است که این افراد آلوده از جامعه طرد شده، از مدرسه اخراج شده و از حق انسان بودن و روابط انسانی - اجتماعی محروم می‎شوند. نظر حضرت عالی در خصوص این افراد چیست ؟

(جواب:) بیماری مذکور مجوز طرد و محرومیت افراد از حقوق فردی و اجتماعی نیست و حفظ و حرمت آنان لازم است و اهانت و هتک حرمت آنان جایز نیست گرچه لازم است در تماس با دیگران هم از جانب خود بیمار و هم از جانب متولیان مدارس و اجتماعات در حد لازم جانب احتیاط رعایت شود.

(سؤال) در قوانین کشورهای اسلامی و غیر اسلامی اگر به حیثیت افرادی به وسیله تهمت، افترا و... لطمه وارد شود نسبت به کسی که اقدام به هتک حیثیت کرده، جریمه های نقدی و زندان به نفع هتک شونده در نظر گرفته اند. اگر چنین جریمه هایی در قانون قرار داده شود اشکال دارد؟

(جواب:) وضع جریمه های باز دارنده زیر نظر حاکم شرع جامع الشرایط از باب تعزیر با استفاده از نظر کارشناسان مربوطه مانعی ندارد.

(سؤال) اگر کسی از طریق رسانه های عمومی آبرویش با تهمت و افترا و نسبت دروغ و هتک حیثیت انسانی ریخته شود؛ آیا به صرف اعلان برائت فرد هتک شده و اعلان آن در رسانه ای عمومی (که معلوم نیست به همه مطلعین برسد) کفایت می‎کند یا باید تمامی تبعات به وجود آمده از بین برود؟

(جواب:) علاوه بر این که بنای عقلا بر لزوم جبران است، متفاهم از ادله حرمت هتک ایذای مؤمن این است که هتک و ایذا هم حدوثا و هم بقاء حرام است، لذا در مواردی که می‎تواند از استمرار هتک جلوگیری کرده و هتک را جبران کند، ترک آن حرام است. بنابراین باید حتی المقدور لطمات وارده که مستند به فعل اوست را جبران کند.

ناوبری کتاب