آیت‌الله منتظری

آنها تسلط و مالکیت دارند، از چه سنخ و تا چه حدودی است ؟

(جواب:) ملکیت و همچنین حق - که مرتبه ضعیف ملکیت است - از امور خارجی تکوینی نیستند، بلکه از امور عقلایی می‎باشند که براساس یک رشته واقعیت های خارجی اعتبار می‎یابند و چه بسا شرایط زمانی و مکانی در اعتبار آنها نقش داشته باشند. بالاخره در عصر ما حق اختراع، حق کشف، حق تألیف، حق طبع و امثال اینها از حقوق معتبر نزد عقلاست و در مشروعیت این قبیل امور عرفی و عقلایی، عدم ردع و منع از ناحیه شارع کافی است و تجاوز به این حقوق از ناحیه دیگران جایز نیست.

(سؤال) اگر شخصی یک عدد سی دی کامپیوتر را - که از نظر حقوقی حق رایت او را نداشت - به ما هدیه داد، آیا ما می‎توانیم از آن استفاده کنیم ؟

(جواب:) اگر شک داریم که طرف، کار خلافی انجام داده یا نه می‎توانیم حمل بر صحت کنیم، ولی اگر می‎دانیم بر خلاف حق، سی دی ای که تکثیر آن ممنوع است را رایت کرده، تصرف در آن جایز نیست و باید رضایت صاحب اصلی را به دست آورد.

(سؤال) کپی برداری از طرح های ابتکاری که بر اثر آن خسارت به مبتکر وارد شود چه حکمی دارد؟

(جواب:) به نظر این جانب حق طبع در موارد تألیف و حق بهره برداری از اختراعات و ابتکارات برای مؤلفین و مخترعین محفوظ است و بدون اجازه آنان استفاده به وسیله تکثیر اشکال دارد.

(سؤال) در دانشگاه مرسوم است که دانشجویان در برخی از دروس خود پروژه هایی را می‎گیرند که بعضا از دیگران و یا از کتب آنها استفاده می‎کنند، دریافت مزد در قبال آن چگونه است ؟

(جواب:) اگر منظور از دادن پروژه به دانشجو آزمایش استعداد و لیاقت او باشد، ارائه نوشته دیگران به نام خود تقلب محسوب است و جایز نیست و نویسنده نیز به تقلب و دروغ کمک کرده است.

(سؤال) آیا مهندسین کارخانه ها می‎توانند از ارائه دانش خود به نیروی