صفحه ۳۷۸

(جواب:) با نبود پدر، جد پدری و وصی آنها قیمومت صغیر در رابطه با دارایی او با حاکم شرع است و حاکم شرع باید شخص مورد اعتمادی را قیم قرار بدهد و در مفروض سؤال، حضانت فرزند با مادر بزرگ پدری است و احوط نظارت عموهاست.

(سؤال) آیا در نگه داری دختر 9 ساله و پسر 5 ساله، اولویت با مادر فرزند است یا جد پدری ؟ و همچنین اگر قیم کودکی عموی ایشان باشد و بین قیم و مادر فرزند در مصلحت محل سکونت فرزند، اختلاف باشد کدام مقدم است ؟

(جواب:) در نبود پدر، حق حضانت با مادر است و قیم و جد پدری در غیر حضانت، مصلحت فرزند را باید در نظر بگیرند و در اموال و شؤون دیگر، مثل ازدواج و سکونت در محلی، نظر قیم و جد پدری معتبر است.

(سؤال) بچه ای در حادثه آتش سوزی منزل، پدرش را از دست داده است. وی چند عمو، عمه، خاله و دایی دارد؛ آیا لازم است قیم داشته باشد؟ و اگر کسی کاری برای وی انجام داده چه حکمی دارد؟ و کدام یک از عمو، عمه، خاله و دایی اولویت در سرپرستی او دارند؟

(جواب:) بنابر احتیاط اگر کسی از او نگه داری نمی کند، بر اقوام و اقارب لازم است از او نگه داری کنند و اگر در معرض تلف باشد حفظ او بر دیگران نیز واجب است و در هر صورت اگر خود فرد محجور، مال دارد می‎توانند از مالش با اجازه ولی، یا قیم و یا حاکم شرع، صرف او کنند و اگر مال ندارد از بیت المال یا از مردمان خیر کمک بگیرند. و در فرض مذکور که پدر یا جد پدری یا کسی که پدر یا جد پدری به عنوان قیم بعد از خود، تعیین کرده اند، وجود ندارد ولایت بر اموالش با حاکم شرع یا کسی است که او تعیین می‎کند و بدون اذن قبلی یا اجازه بعدی او تصرفات در اموالش نافذ نیست، مگر تصرفاتی که برای حفظ او لازم بوده و امکان اجازه از حاکم شرع نبوده است.

(سؤال) آیا جد مادری، ولی طفل محسوب می‎شود؟

(جواب:) جد مادری طفل ولی شرعی او نیست، مگر این که ازناحیه حاکم شرع منصوب شده باشد.

ناوبری کتاب