آیت‌الله منتظری

هبه هست باید بدون حج و زیارت کربلا باشد. در این حالت باز واهب قبول کرده و مقدار زیادی از مایملکش را به وی هبه می‎کند؛ آیا پس از قبول کردن در نخستین بار، حج و زیارت بر عهده موهوب له آمده است ؟

(جواب:) اگر در هبه اول، واهب موهوب را به موهوب له تحویل نداده است عمل به شرط از ناحیه موهوب له لازم نیست، و اگر تحویل داده عمل به آن لازم است ولی مشروط له (یعنی واهب) می‎تواند از مطالبه شرط صرف نظر کند و به عبارتی حق خود را اسقاط نماید.

(سؤال) آیا هبه به طفل صغیر در صورتی که ولی شرعی طفل از طرف طفل هبه را قبض نکرده باشد، واقع می‎شود؟

(جواب:) به طور کلی قبض در هبه شرط است و مادامی که موهوب له یا ولی او قبض نکرده است هبه محقق نشده است.

(سؤال) شخصی از املاک شخصی خود باغی را تفکیک کرده و برای هر قطعه، سند ثبتی با ابعاد مختلف تهیه کرده و آنها را بین فرزندان خود که دو پسر و سه دختر بوده اند به متراژ مساوی تقسیم کرده است که افراد نامبرده هر کدام در ملک سهم خود چند سال به غرس درخت و کشت و زرع مشغول بوده اند. اینک که پسر کوچک از دنیا رفته افرادی از دادن سهم آن مرحوم خودداری و درخواست مدرک زمین مزبور را کرده اند و می‎گویند: فرزند متوفی سهمی از آن ملک نداشته، چون ملک مزبور مال پدرش بوده و پدرش آن را در اختیار فرزند گذاشته و حالا که از دنیا رفته در اختیار دیگر فرزندان قرار داده یا در ید خویش می‎باشد؛ آیا پدر شرعا این حق را دارد که در زمان حیات فرزند مالی را به او ببخشد و بعد از مرگ فرزند که دارای یتیم نیز هست مال خویش را باز پس بگیرد؟

(جواب:) مالی را که پدر به پسر یا دختر خود بخشیده و تحویل او داده است چه در زمان حیات پسر یا دختر یا پس از مرگ او، حق ندارد پس بگیرد و به ورثه متوفی از جمله پدر منتقل می‎شود و اگر اصل بخشش یا تحویل دادن آن محل نزاع باشد، باید به محکمه شرعی مراجعه شود.