عدم وصول چک، آن معامله فسخ شده و مالک اول میتواند قیمت آن خانه را یا مثل آن را چنانچه مثلی داشته باشد از خریدار اول دریافت کند. فرض دوم اینکه شرط شده باشد که اگر چک وصول نشد خانه به ملک مالک اول برگشت نماید، در این صورت مشتری (مالک دوم) حق نداشته است قبل از گذشتن زمان خیار، خانه را بفروشد و بنابراین، معامله دوم قبل از زمان سقوط خیار و قطعی شدن معامله اول، فضولی است و مالک اول میتواند از تحویل ملک، خودداری کند، مگر این که وی معامله دوم را امضا کند. همچنین با فرض تمامیت معامله اول، فروشنده اول باقی ثمن را از خریدار خودش طلبکار است در هر صورت برای رفع نزاع و روشن شدن جزئیات مورد خلاف باید به محاکم قضایی مراجعه شود.
(سؤال) مبنای حضرت عالی در ضرورت خیار در فقه و به خصوص خیار تعذر تسلیم چیست ؟
(جواب:) مبنای خیار در خیارات مختلف است، هرچند یکی از ادله آنها حدیث "لا ضرر" است و مبنای خیار تعذر تسلیم، اخبار معتبر در بیع سلف وسائل الشیعة، ج 18، ص 303، ابواب السلف، باب 11. است در صورتی که متاع پیش فروش شده در وقت مقرر نایاب شود.
(سؤال) آیا میتوان با الغای خصوصیت و تنقیح مناط، خیار تعذر تسلیم را به کلیه تعهدات نیز تسری داد؟ و به عبارتی از خیار تعذر تسلیم به خیار تعذر عمل به تعهد برسیم ؟
(جواب:) ملاک در مطلق موارد تعذر جاری است. (لا یکلف الله نفسا الا وسعها)سوره بقره (2): آیه 286. خداوند هیچ کس را جز به اندازه توانش مکلف نمی کند.
.jpg)
