آیت‌الله منتظری

(سؤال) دو نفر بین خود قرارداد می‎کنند که به کمک هم، منزلی را رهن و اجاره کنند مثلا یک نفر یک میلیون تومان پول رهن را می‎دهد و دیگری ماهیانه 30 هزار تومان اجاره را می‎دهد و این نفری که پول رهن را می‎دهد به شریکش می‎گوید: شما در منزل بنشینید و ماهیانه 25 هزار تومان به من بدهید؟ در صورتی که در قول نامه بنگاه یک نفر قرارداد بسته است؛ آیا این قرارداد بین طرفین شرعی است یا خیر؟ در صورت شرعی بودن، پولی که شریک به خاطر پول رهن شریکش می‎دهد چه صورت دارد؟

(جواب:) فرض مورد سؤال، اشکال دارد؛ ولی اگر صاحب پول، منزل را از صاحب خانه به قصد اجاره هرچند به قیمت کمتر، اجاره کند و در ضمن عقد شرط شود که وی مبلغی را به صاحب خانه قرض دهد معامله صحیح است و پس از آن مستأجر صاحب پول می‎تواند با عدم منع صاحب خانه از اجاره دادن خانه به دیگری با انجام کاری در خانه مثل رنگ آمیزی یا تعمیر آن را به نفر دوم اجاره دهد و مبلغی بیشتر از اجاره ای که به مالک پرداخته دریافت کند.

(سؤال) در بسیاری از موارد اتفاق می‎افتد که فروشنده و خریدار و یا موجر و مستأجر در بنگاه معاملاتی با یکدیگر آشنا می‎شوند، اما معامله را در بیرون از بنگاه انجام می‎دهند به قصد این که پولی به بنگاه دار ندهند؛ آیا آنها مدیون بنگاهند؟

(جواب:) اگر متصدی بنگاه عمل انجام داده باشد که موجب انجام معامله شده است باید رضایت او را تحصیل کنند، ولی اگر بر حسب اتفاق فروشنده و خریدار در بنگاه با هم آشنا شده اند و متصدی بنگاه دخالتی در معامله آنها نداشته باشد بنگاه حقی ندارد.

خرید و فروش اعضای بدن

(سؤال) کسانی که بر اثر فقر شدید، اقدام به فروش اعضای بدن خود می‎کنند و چه بسا فرزندان به خاطر همدردی با پدر و یا مادر حاضر به فروش اعضا می‎شوند، ولی به حد تکلیف شرعی نرسیده اند؛ آیا پدر و مادر مسؤول این عمل بوده ؟ و پدر اجازه چنین کاری را دارد؟