آیت‌الله منتظری

مسائل حکومتی

(سؤال) در زمان غیبت امام زمان (ع) در جامعه اسلام "حاکم شرع" چه کسی است ؟ (مجتهد جامع الشرایط، رهبر و...) لطفا توضیح دهید.

(جواب:) مجتهدی که در زمان غیبت، شرایط افتا و حاکمیت را دارا باشد، حاکم شرع جامع الشرایط است.

(سؤال) نایب امام زمان عجل الله فرجهم هم اکنون کیست ؟

(جواب:) امام زمان (ع) در زمان غیبت کبرا نایب خاصی ندارند، اما از آن جا که احکام اسلام در هیچ زمانی نباید تعطیل شود و از طرفی دسترسی به امام زمان (ع) در زمان غیبت میسر نیست، از این جهت مراجع تقلید و عالمان دینی که واجد تمام شرایط باشند به عنوان نیابت عام در زمان غیبت، وظایف امام معصوم (ع) را در حد میسور و مقدور انجام می‎دهند و احکام و معارف شریعت را برای مردم بیان و در حد قدرت اجرا می‎کنند.

(سؤال) از دید شما تعریف "حکم حکومتی" چیست ؟ در جامعه ای که فقیه زمامدار باشد، حکم فقط در اختیار اوست ؟ یا حکم در اختیار همه فقهاست ؟ یا بعضی از حکم ها اختصاص به فقیه زمامدار دارد وبقیه در اختیار بقیه فقهاست ؟

(جواب:) حکم حکومتی حکمی است که حاکم شرع جامع الشرایط در شرایط خاص و استثنایی به طور موقت و با استناد و اتکای به قواعد کلی فقه اعلام می‎کند. البته باید تمام جوانب و مصالح و مفاسد گوناگون توسط کارشناسان مربوطه سنجیده و ملاحظه شود و سپس حاکم شرع حکم کند. و در حقیقت می‎توان گفت: حکم حکومتی، متقوم به حاکمیت اسلامی است نه شخص حاکم.