صفحه ۱۸

تقلید در امر رؤیت هلال

(سؤال) در زمان حضور بقیة الله الاعظم ارواحنافداه با اعلام روز عید، تمام مسلمین عید خواهند گرفت؛ ولی در زمان حاضر، با این اختلاف نظر که حتما یکی به اشتباه رفته و غیر عید را بر مسلمین، اعلام عید کرده است، با عنایت به این که همگی اعلام کنندگان با تقوا و صادق هستند، تکلیف مردم که هر دو را صادق و عادل می‎دانند چیست ؟

(جواب:) وضعیت اعلام روز عید در زمان حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه برای ما روشن نیست، ولی اختلاف فقها در بسیاری از این موارد به اختلاف در فتوا و استنباط حکم کلی مربوط می‎شود، که امری فنی است و چه بسا با تبادل نظر حل می‎شود، زیرا چه بسا اختلاف در مبانی اجتهاد و مسائل مربوط به اصول فقه وجود دارد و گاه به اختلاف در موضوع و این که آیا هلال ماه رؤیت شده است یا نه، مربوط می‎شود که البته با تبادل اطلاعات و رجوع به کارشناسان تا حدود زیادی قابل رفع است. در هر حال در صورتی که حاکم شرع جامع الشرایط، حکم به اول ماه بودن کند و در مبانی و منابع حکم او تشکیک نشود، باید از آن، تبعیت شود و اعلان نظر دیگران اثری ندارد.

(سؤال) همان گونه که استحضار دارید در رابطه با استهلال ماه مبارک رمضان و شوال و اعلام روز اول ماه مبارک رمضان یا عید سعید فطر، هر ساله با مشکلاتی روبه رو هستیم؛ این اشکال و اختلاف میان مراجع، امسال نمود بیشتری یافته بود. نکته ای که در این خصوص به ذهن می‎رسد این است که با وجود مبنای تقلید از فقهای عظام در مسائل شرعی که در کتاب "دراسات فی ولایة الفقیه" پذیرفته اید، چگونه می‎توان فقها و مراجع معظم تقلید را در امر استهلال ماه، محل رجوع دانست، در حالی که نوعا هیچ یک از این بزرگواران متخصص و کارشناس در این امر نیستند؟ آیا نظر فقیه از حیث فقیه بودن - و نه از حیث واجد شرایط بودن - برای مقلدان او حجت شرعی است ؟

(جواب:) هلال و امثال آن از موضوعات خارجیه است و تشخیص موضوعات به فقیه - بما هو فقیه - که شأن او استنباط احکام از ادله آنهاست ارتباط ندارد، بلکه به

ناوبری کتاب