(جواب:) در فرض سؤال که گندم ها بابت مال الاجاره دریافت میشود متعلق زکات نیست، ولی اگر در اصل زراعت و گندم شریک بوده و در هر سال به مقدار نصاب هم بوده متعلق زکات میشده است.
(سؤال) آیا سهام و اوراق قرضه، مشمول زکات میشوند؟ و آیا زکات نقدین شامل پول میشود؟ همچنین آیا به مستقلات زکات تعلق میگیرد؟
(جواب:) چه بسا به ذهن میرسد که طلا و نقره سکه دار که در دلیل شرعی، متعلق زکات واقع گردیده خصوصیتی نداشته و شامل هر نوع پول رایجی میباشد؛ از این رو احتیاط مستحب آن است که پول را معادل نصاب طلا ونقره سکه دار حساب کرده و همراه با تحقق شرایط دیگر، زکات آن را بدهند، بلکه شاید بتوان گفت: موضوع زکات وسیع تر از نه موردی است که مشهور در نظر فقهاست و حاکم اسلامی میتواند با در نظر گرفتن شرایط و کمبودهای اقتصادی و ثروت و درآمد عمومی، زکات را هرچند به عنوان مالیات، در کلیه اموال مردم و اعم از اصل و سود آن و به میزان صلاحدید قرار دهد، ولی این تنها در حد احتمال و حدس بوده و دلیل قطعی که بتوان براساس آن فتوا داد وجود ندارد. البته شکی نیست که موارد سؤال با وجود شرایطی که مفصلا در مبحث خمس مطرح گردیده متعلق خمس قرار میگیرد.
مصرف وجوهات
(سؤال) پرداخت خمس، زکات و کفارات به افراد واجب النفقه برای غیر هزینه های واجب، مثل مسافرت چگونه است ؟ و در صورت ممنوع بودن، آیا بین هزینه هایی چون مسافرت و هزینه ازدواج تفاوت است ؟
(جواب:) پرداخت وجوه شرعیه در جهت نفقه جایز نیست و اگر مسافرت خارج از مؤونه و لازم باشد اشکال ندارد و هزینه ازدواج در حد عرف اگر بر عهده پدر باشد مؤونه است و نباید از وجوه شرعیه حساب شود.
(سؤال) آیا میتوان مخارج نگه داری دختران فراری را از ابن سبیل پرداخت کرد؟