صفحه ۱۷۶

(جواب:) در فرض سؤال که گندم ها بابت مال الاجاره دریافت می‎شود متعلق زکات نیست، ولی اگر در اصل زراعت و گندم شریک بوده و در هر سال به مقدار نصاب هم بوده متعلق زکات می‎شده است.

(سؤال) آیا سهام و اوراق قرضه، مشمول زکات می‎شوند؟ و آیا زکات نقدین شامل پول می‎شود؟ همچنین آیا به مستقلات زکات تعلق می‎گیرد؟

(جواب:) چه بسا به ذهن می‎رسد که طلا و نقره سکه دار که در دلیل شرعی، متعلق زکات واقع گردیده خصوصیتی نداشته و شامل هر نوع پول رایجی می‎باشد؛ از این رو احتیاط مستحب آن است که پول را معادل نصاب طلا ونقره سکه دار حساب کرده و همراه با تحقق شرایط دیگر، زکات آن را بدهند، بلکه شاید بتوان گفت: موضوع زکات وسیع تر از نه موردی است که مشهور در نظر فقهاست و حاکم اسلامی می‎تواند با در نظر گرفتن شرایط و کمبودهای اقتصادی و ثروت و درآمد عمومی، زکات را هرچند به عنوان مالیات، در کلیه اموال مردم و اعم از اصل و سود آن و به میزان صلاحدید قرار دهد، ولی این تنها در حد احتمال و حدس بوده و دلیل قطعی که بتوان براساس آن فتوا داد وجود ندارد. البته شکی نیست که موارد سؤال با وجود شرایطی که مفصلا در مبحث خمس مطرح گردیده متعلق خمس قرار می‎گیرد.

مصرف وجوهات

(سؤال) پرداخت خمس، زکات و کفارات به افراد واجب النفقه برای غیر هزینه های واجب، مثل مسافرت چگونه است ؟ و در صورت ممنوع بودن، آیا بین هزینه هایی چون مسافرت و هزینه ازدواج تفاوت است ؟

(جواب:) پرداخت وجوه شرعیه در جهت نفقه جایز نیست و اگر مسافرت خارج از مؤونه و لازم باشد اشکال ندارد و هزینه ازدواج در حد عرف اگر بر عهده پدر باشد مؤونه است و نباید از وجوه شرعیه حساب شود.

(سؤال) آیا می‎توان مخارج نگه داری دختران فراری را از ابن سبیل پرداخت کرد؟

ناوبری کتاب