آیت‌الله منتظری

خمس اسباب منزل

(سؤال) شخصی از ابتدای زندگی تا به حال خمس پرداخت نکرده است و تذکرات همسرش در وی هیچ اثری نگذاشته است؛ آیا آن زن می‎تواند از اموال شوهر بدون اجازه خمس پرداخت کند؟ و آیا از پولی که برای مخارج منزل می‎گذارد (که برای مصرف خوراک و پوشاک خود و بچه هاست) می‎تواند خمس اموال وی را بپردازد؟

(جواب:) اگر نمی داند به عین پول یا اشیایی که شوهر به او می‎دهد خمس تعلق گرفته یا نه، وظیفه ای در مورد آن ندارد و می‎تواند در آن تصرف کند و اگر بداند عین آن متعلق خمس است بدون اجازه مجتهد جامع الشرایط حق تصرف در آن را ندارد، مگر آن که خمس آن را از اموال خودش ( هرچند اموالی که شوهر به عنوان نفقه به او داده است و یا اموالی که با صرفه جویی پس انداز کرده و می‎داند شوهر به او تملیک کرده است و یا به او اذن در تصرف داده است) بپردازد؛ ولی نمی تواند از اموال شوهر بدون اذن او خمس اشیای مذکور را بدهد.

(سؤال) کفن یا قبری که خمس آن داده شده اگر در سال های بعدی افزایش قیمت پیدا کرد؛ آیا لازم است خمس افزایش آن داده شود؟

(جواب:) لازم نیست.

(سؤال) من یک ضبط صوت برای فروش به فروشنده داده و یک ضبط صوت دیگر از او برداشتم. ضبط صوت اول هنوز فروش نرفته است و فروشنده مبلغ ضبط صوت دوم را مطالبه کرده که این جانب با قرض کردن مبلغ آن را پرداخت کردم؛ آیا خمس ضبط صوت اول که هنوز فروش نرفته را باید بپردازم ؟

(جواب:) با فرض خارج شدن ضبط صوت مذکور از معرض استفاده، چنانچه از درآمد غیر مخمس خریده شده بنابر احتیاط واجب سر سال خمسی، خمس آن را بدهید.

(سؤال) چیزهایی مثل برنج که انسان برای استفاده خانواده خود می‎خرد اگر در سر سال مقداری از آن هنوز باقی مانده باشد؛ آیا به آن خمس تعلق می‎گیرد؟