آیت‌الله منتظری

فرزندان که فعلا قیم و ولی آنها پدرشان است خمس دارد؟ و اگر خمسی دارد به عهده چه کسی است ؟ ولی یا فرزندان ؟ و یا اصلا این بچه ها تکلیفی ندارند و خمس به اموال آنها تعلق نمی گیرد. لازم بذکر است که پدرشان می‎گوید: تا زنده هستم از اموال خودم آنها را اداره می‎کنم و اموال و محصول کشاورزی و... که به آنها داده ام را برای بعد از خودم می‎گذارم که زندگی آنها اداره شود.

(جواب:) به نظر این جانب نفس عین موهوبه، متعلق خمس است و عمومات خمس شامل صغیر و مجنون نیز می‎شود، پس در مفروض سؤال، خود زمین و همچنین درآمدهای آن متعلق خمس است که پدر می‎تواند از عین آنها بدهد و می‎تواند از مال خودش بدهد، منتهی اگر می‎خواهد از مال خودش بدهد از مال مخمس خودش بدهد و یا به مقدار یک چهارم از درآمد مال صغیر بدهد و در جایی ثبت شود که مال صغیر یا مجنون تخمیس شده تا در آینده تکلیف روشن باشد.

(سؤال) یک منزل کوچکی داشتیم آن را فروخته و با دریافت وام منزل بزرگ تری خریداری کرده ایم. بعد از خرید منزل قیمت منزل بسیار بالا رفت؛ آیا ترقی قیمت منزل جدید خمس دارد یا خیر؟ (منزل قبلی خمسش داده شده بود).

(جواب:) منزل مسکونی مورد نیاز متعلق خمس نیست و اگر بعدها آن را فروختید و پول آن را در همان سال صرف نیازهای زندگی کردید خمس تعلق نمی گیرد.

(سؤال) چند سال پیش از طرف دولت زمینی به صورت مجانی به بنده واگذار شد تا بتوانم به واسطه آن و از طریق کشاورزی امرار معاش کنم. آیا اصل این زمین خمس دارد؟ و اگر به علت کمبود آب، قسمتی از زمین درختکاری و کشاورزی شود کدام قسمت از زمین متعلق خمس خواهد بود؟ و آیا باید خمس، موقع فروش پرداخت شود؟

(جواب:) زمین مذکور و نیز ارزشی که به خاطر آباد کردن پیدا شده است خمس دارد که در آخر سال خمسی باید خمس آن را بپردازد.

(سؤال) شخصی منزلی را به مبلغ شصت میلیون تومان خریداری کرده و فعلا در آن سکونت دارد، وی این منزل را با کلیه وسایل آن به همسرش بخشیده است؛ آیا