از حلول سال مالی بدهکار است، مبلغی اندوخته کند تا در سر رسید چک های یاد شده دچار مشکل مالی نشود، آیا با حلول سال مالی، موظف به پرداخت خمس وجه اندوخته مزبور نیز میباشد یا خیر؟
(جواب:) اگر بدهی بابت هزینه های زندگی همان سال باشد مبلغ بدهی از مبلغ پس انداز کسر میشود و مابقی آن خمس دارد، ولی اگر بدهی به خاطر تهیه سرمایه کسب یا هزینه زندگی در سال های قبل بوده است، آن چه را عملا تا سر سال صرف پرداخت وام نکند خمس دارد.
خمس خانه و زمین
(سؤال) اگر کسی خانه خود را فروخته و مهر همسرش را داده و با باقیمانده آن نتواند منزلی خریداری کند؛ آیا باید خمس سهم خود را بپردازد؟
(جواب:) اگر بقیه پول آن را صرف مؤونه زندگی نکند بنابر احتیاط خمس آن را بپردازد و میتواند آن را صرف خرید زمین و مانند آن برای تهیه و ساخت منزل دیگری در آینده کند که در این صورت خمس ندارد.
(سؤال) زمین های نوآباد که بعضی توسط کاریز موروثی و بعضی توسط رودخانه آبیاری میشوند با فرض وجوب خمسشان؛ آیا به همراه آب قیمت میشوند یا این که بدون تقویم آب میتوان آنها را تخمیس کرد؟
(جواب:) زمین اگر موروثی باشد خمس ندارد و اگر حیازت یا خریده شود با توجه به ارزش آن با موقعیت خاصی که دارد و در محل خاصی واقع است متعلق خمس بوده و طبعا وجود آب در قیمت زمین کشاورزی مؤثر است.
(سؤال) پدری دارای دو فرزند عقب افتاده ذهنی است لذا برای امرار معاش حال و آینده، مقداری از زمین های کشاورزی خود را که حساب خمسی آنها را پرداخت کرده به نام این دو فرزند کرده است. در این زمین ها هر ساله مقداری برنج و جو کاشته و برداشت میشود و پس از فروش پول آن به حساب آنها گذاشته میشود و بعضا از همین درآمد زمین های دیگری میخرد. حال آیا این محصولات زمین