آیت‌الله منتظری

می‎کند، پول حاصل از فروش منزل اول مشمول خمس نمی شود، چه پول منزل اول را قرض کرده باشد یا نه.

(سؤال) فرزندم به دلیل این که می‎خواست به دانشگاه برود با مشقت فراوان پس از پنج ماه سیصد هزار تومان پس انداز کرد و مبلغی هم از من قرض گرفت و یک خط موبایل ثبت نام کرد. متأسفانه نتوانست به دانشگاه برود و پس از گذشت یک سال در حالی که به پولش خمس تعلق گرفته می‎خواهد قرض مرا از همان پول بدهد. با توجه به این که او می‎گوید من خمس نمی دهم؛ آیا در این پول، من حق تصرف دارم و می‎توانم به جای او خمس بدهم ؟

(جواب:) مبلغی که از پس انداز خودش بوده و در طول سال صرف نیازهای زندگی او نشده متعلق خمس است و همچنین پولی که شما به او قرض داده اید و اکنون می‎گیرید اگر از مهریه و ارث نباشد متعلق خمس است.

(سؤال) مستأجر مبلغی به عنوان سپرده به موجر پرداخت کرده است. اگر موجر در مدت اجاره از سپرده استفاده کند و یا نکند؛ آیا خمس به آن تعلق می‎گیرد؟

(جواب:) پولی که به عنوان قرض و وام از مستأجر می‎گیرد خمس ندارد، ولی اگر با آن کار کند قهرا سود و استفاده آن مثل سایر درآمدها اگر سر سال خمسی زیاد بیاید متعلق خمس است.

(سؤال) فردی مبلغی از بانک قرض کرده و در مؤونه مصرف کرده است، ولی این پول را باید در سال های بعد به بانک بپردازد؛ آیا در رأس سال، این شخص می‎تواند مبلغی را که برای مؤونه قرض کرده از سود به دست آمده در همان سال کسر کند؟

(جواب:) می‎تواند و اشکال ندارد.

(سؤال) در مورد وامی که خمس قسطهای پرداخت شده آن را داده است؛ آیا به سود حاصل از این وام خمس تعلق می‎گیرد؟

(جواب:) اگر تا سر سال خمسی صرف مؤونه نشده متعلق خمس است.

(سؤال) چنانچه شخصی به موجب چند فقره چک مدت دار، مبلغی به دیگری بدهکار باشد و به منظور تأمین محل چک های یاد شده که سر رسید آنها بعد