آیت‌الله منتظری

خمس وام و قرض

(سؤال) برخی از جوانان برای فراهم کردن مقدمات ازدواج خودشان از بانک ها وام می‎گیرند و سپس مبلغ وام را در بانک مسکن به عنوان قرض الحسنه می‎گذارند و پس از گذشت مدتی وام خرید مسکن دریافت می‎کنند و از طرفی هم تمام درآمدشان را بابت اقساط وام می‎دهند. سؤال این است: آیا به وام هایی که به هدف هزینه ازدواج و خرید مسکن از بانک ها گرفته شده خمس تعلق می‎گیرد یا نه ؟

(جواب:) اگر اقساط وام ها پرداخت شده، ولی وام به مصرف مؤونه زندگی نرسیده باشد در آخر سال، خمس به آن تعلق می‎گیرد و هر مقدار از وام که صرف مؤونه نشده و اقساط آن پرداخت شده است سر سال، خمس آن را هم باید بدهد.

(سؤال) مبلغی را به برادرم قرض داده ام، سر موعد مقرر بازپرداخت نشده و اکنون دو سال بر آن گذشته است؛ آیا زمانی که توان پرداخت داشته باشد و تسویه حساب کند خمس به آن تعلق می‎گیرد؟

(جواب:) دین تا زمانی که قابل وصول نباشد پرداخت خمس آن واجب نیست، ولی پس از امکان وصول باید خمس آن را بدهید.

(سؤال) معلمی هستم که به بانک مسکن در اقساط چند ساله وام بدهکارم. اکنون که پایان سال خمسی من است، آیا می‎توانم بدهی های اقساط سال آینده را از موجودی کسر کرده و در نتیجه خمس بدهکار نشوم ؟

(جواب:) چون مازاد بر مؤونه صرف مؤونه نشده خمس آن را بپردازید.

(سؤال) سر سال خمسی، موقعی که وقت پرداخت خمس فرا می‎رسد بدهی ها را چگونه کسر کنیم.

(جواب:) در پایان سال مالی شخص می‎تواند کل بدهکاری های خود را بابت مؤونه همان سال از درآمد کسر کند.

(سؤال) معمولا در ساختمان ها پیمانکاران قراردادی می‎بندند که یا به صورت اجاره و یا متری کار کنند و یا تمام پول پایان کار محاسبه شود. در اثنای کار اگر