خود مبلغی وام گرفته که الان از حقوق خود ماهیانه قسط پرداخت میکند؛ آیا به آن موجودی خمس تعلق میگیرد؟ در ضمن همسرم در خانه این جانب زندگی میکند و مخارجش به عهده این جانب است و من هم در حال تهیه منزل میباشم که جدای از آن زمین است؛ آیا به آن زمین که متعلق به همسرم است خمس تعلق میگیرد؟
(جواب:) در فرض مذکور آنچه ایشان در طول سال صرف ادای وامی که بابت جهیزیه است کند خمس ندارد همچنین آنچه در طول سال صرف ادای وام زمین کند در صورتی که زمین برای تهیه منزل مورد نیاز اوست، یعنی مثلا فعلا منزل شخصی ندارد و معلوم هم نیست قبل از ساختن آن زمین، شوهرش بتواند منزل شخصی متناسب شأن او تهیه کند خمس ندارد، ولی اگر در فرض مذکور، در طول سال درآمد را صرف ادای دین نکند و تا سر سال پس انداز کند بنابر احتیاط واجب خمس دارد و همان طور که گفته شد اگر ایشان برای سکونت به زمین و ساختن آن نیاز دارد، جزء مؤونه است و خمس ندارد، ولی با توجه به این که شما به زودی منزل مناسب شأن ایشان را تهیه میکنید اگر برای سکونت نیاز به زمین و ساختن خانه ندارد باید خمس پولی را که بابت آن زمین از درآمد خود میپردازد بدهند، اما آنچه از مهریه پرداخته است خمس ندارد و همین طور خمس ترقی قیمت زمین قبل از فروش آن واجب نیست.
(سؤال) شخصی بابت خرید منزل بدهکار بوده، اما سررسید بدهی او سال آینده است، وی از همین امسال باید پس انداز کند تا سال آینده بتواند بدهی خود را ادا کند. آیا به این پول پس انداز شده، در پایان امسال (سال خمسی) خمس تعلق میگیرد؟
(جواب:) به طور کلی پرداخت بدهی سال جزء مؤونه است، ولی اگر نپردازد آخر سال، به آن پول کنار گذاشته شده خمس تعلق میگیرد، اما در فرض مذکور - بدهی از بابت منزلی بوده که مؤونه فعلی اوست - میتواند موجودی را بابت بدهی محسوب کند و اگر اضافه آمد خمس آن را بپردازد.
(سؤال) شخصی که در طول سال مبالغی را برای فرزندش در بانک پس انداز