صفحه ۱۳۷

قبیل خودکار، تسبیح و امثال آن برایم هدیه می‎آورند که فقط در حد امتحان رنگ و نرمی از آن استفاده می‎کنم. تا به حال گمان می‎کردم فتوای آن حضرت با فتوای حضرت امام؛ مطابق است، لکن حال که دریافتم این طور نیست؛ تکلیف شرعی این جانب چیست ؟

(جواب:) اگر اشیای مذکور مورد نیاز شما بوده و در طول سال در معرض استفاده شما بوده است، خمس ندارد و در غیر این صورت پس از گذشت سال خمس دارد و اگر قبلا این مسأله را در زمان حیات امام از ایشان یاد گرفته اید و فراموش نکرده اید می‎توانید به فتوای ایشان باقی باشید.

(سؤال) مالی که براساس فتوای مرجع تقلید میت، متعلق خمس نبوده (هبه بوده است) و در نتیجه خمس آن را پرداخت نکرده، اما براساس فتوای مرجع تقلید وارث، باید خمس آن پرداخت می‎شده؛ آیا وارث باید خمس این مال را بپردازد؟

(جواب:) در فرض سؤال، میت بدهکار نبوده و وارث هم بابت ارث، خمس بدهکار نمی شود.

(سؤال) ملاک عرفی بودن هدیه چیست، یعنی اگر هدیه را دریافت کند و در شأن عرفی او باشد، اما آن را در طول سال مصرف نکند؛ آیا بدان خمس تعلق می‎گیرد؟ به عنوان مثال پارچه ای را به او هدیه می‎دهند با این که نیاز دارد، اما تا پس از گذشت سال آن را نمی دوزد و یا این که ظروفی که در شأن عرفی اوست برای او هدیه می‎آورند، اما در طول سال مورد مصرف قرار نمی دهد.

(جواب:) اگر در معرض نیاز و استفاده بوده هرچند تصادفا در طول سال از آن استفاده نشده خمس واجب نیست.

(سؤال) آیا مرد می‎تواند با توجه به مسائلی چون: کم بودن اصل مهریه، یا فعالیت اقتصادی زن در خانه از درآمد سال خود مبلغی یا چیزی را به عنوان مهریه به زن خود ببخشد و آیا به این سرمایه زن خمس تعلق می‎گیرد؟

(جواب:) بخشش مرد اگر موافق شأن او باشد و برای فرار از خمس نباشد مانعی ندارد، ولی درآمد زن و از جمله بخشش به او اگر زاید بر مخارج سال باشد متعلق خمس است.

ناوبری کتاب