اجتهاد و تقلید
(سؤال) ملاک مجتهد بودن فرد چیست ؟ خودش باید بفهمد و بگوید یا دو نفر از عدول علما یا اساتید ایشان و یا...؟
(جواب:) برای مقلد باید یکی از راه های بیان شده در توضیح المسائل ثابت شود و برای خودش، باید اطمینان پیدا کند.
(سؤال) محدوده توانایی فقیه در فتوا دادن را بیان فرمایید؟
(جواب:) محدوده فتوا دادن فقیه فقط احکام کلی فرعی دین و نیز بیان حدود و شرایط موضوعات شرعی، مانند نماز، روزه و مانند آنهاست و تشخیص مصادیق و موضوعات عرفی بر عهده فقیه نیست.
(سؤال) در مورد مرجع تقلید که فرموده بودید: ممکن است نظرش عوض شود، به نظر میرسد در صورتی نظر یک نفر در مورد مسأله ای میتواند عوض شود که آن مسأله نیز به نوعی تغییر کرده باشد، مثلا زمان صدر اسلام که پیامبر(ص) به زبیر لقب سیف الاسلام داده بود. زبیر آن موقع واقعا شخص خوبی بود، ولی زمان حضرت علی (ع) از امتحانات خداوند سرافراز بیرون نیامد و به صف مخالفان خداوند پیوست. نظر انسان در این مورد باید عوض شود، ولی وقتی یک مسأله ثابت اتفاق افتاده و هیچ تغییری در ماهیت آن واقع نشده، چگونه شخصی روزی با آن موافق و روزی مخالف آن است و ربطی هم به معصوم و غیر معصوم ندارد؟
(جواب:) تغییر نظر، منحصر به موارد تغییر موضوع حکم نیست. همه انسان ها در زمان های مختلف و شرایط گوناگون یکسان فکر نمی کنند و مجتهدین نیز از این قانون کلی مستثنی نیستند. ممکن است در زمانی از ادله مربوطه استنباطی کنند و در شرایط دیگری استنباطشان عوض شود و استنباط دوم حجت است.
.jpg)
