قدرت اطلاع داشته باشد تا بتواند احکام کلی آنها را - در مسائلی که مرتبط با آنها میباشد - متناسب با زمان از قرآن و سنت استنباط نموده و حق را از باطل جدا نماید. در اصول کافی از امام صادق (ع) نقل شده که فرمودند: "العالم بزمانه لا تهجم علیه اللوابس."کلینی، اصول کافی، ج 1، ص 27. (کسی که به زمان خود آگاه باشد، حوادث زمان او را غافلگیر نمی کند.) و خلاصه کلام این که بدون شناخت مسائل و امور سیاسی هر زمان، نمی توان در مسائل مربوط به آنها اظهار نظر فقهی کرد؛ زیرا اظهار نظر در هر موضوعی بدون شناخت موضوع و حدود آن صحیح نیست.
(سؤال 1107) یکی از مسائل مهم مربوط به زنان طلبه، "مرجعیت زنان" است و این که آیا زنان مجتهد میتوانند برای دیگر زنان یا عموم زنان و مردان مرجع تقلید باشند؟ در صورت امکان به این پرسش پاسخ فرمایید.
جواب: تفصیل در نامه نمی گنجد، ولی به طور اجمال: با جداکردن مسأله افتاء و تقلید از دو منصب ولایت و قضاوت و توجه به خصوص مسأله افتاء و تقلید، اگر دلیل بر جواز تقلید از مجتهد، اخبار مأثوره از ائمه (ع) باشد ممکن است ادعا شود اخبار مأثوره از مجتهد زن منصرف است و شک در حجیت ملازم با عدم حجیت است. ولی ظاهرا عمده دلیل بر مسأله تقلید بناء و سیره عقلای جهان است بر مراجعه جاهل در هر رشته و فن به متخصص و اهل خبره آن فن؛ همان گونه که در علم پزشکی و سایر علوم و صنایع تخصصی انجام میشود، بدین گونه که جاهل به متخصص و کارشناس مراجعه میکند با وثوق و اطمینان به تشخیص او عمل میکند. بر این اساس نزد عقلای جهان مرد و زن تفاوت ندارند؛ زیرا ملاک، تخصص و اعلمیت اوست در آن رشته.
(سؤال 1108) اگر بپذیریم که جمیع مجتهدین جامع الشرایط افرادی عالم و پاک هستند و استنباطهای خود از احکام دین را بر اساس یک عمر مطالعه و تحقیق و نه بر اساس هوای نفس در قالب فتاوای خود ارائه میکنند و علی القاعده هیچ حکمی از مراجع تقلید نباید برخلاف اسلام باشد که بدین ترتیب مقلدین دو مرجعی که نسبت به یک موضوع
.jpg)
