(سؤال 1081) مراد از "محتاط" در مقابل مقلد و مجتهد، چه کسی است ؟ آیا یک طلبه فاضل میتواند موارد اختلاف فتاوا را به دست آورد و سپس به احتیاط عمل کند؟ یا این که باید "قریب الاجتهاد" باشد؟
جواب: موارد احتیاط مختلف است؛ بعضی موارد آن را افراد بی سواد هم تشخیص میدهند تا چه رسد به یک طلبه فاضل؛ مثلا نکشیدن سیگار را همه میفهمند که مطابق احتیاط است. ولی بعضی موارد احتیاط را ممکن است فقها هم نتوانند به آسانی تشخیص دهند تا چه رسد به افراد قریب الاجتهاد. و محتاطی که در مقابل مجتهد و مقلد است، کسی است که در مواردی میداند اگر چنین عمل کند مخالفت با حکم واقعی نکرده است، که در این موارد عمل به احتیاط جایز است و اجتهاد و یا تقلید کردن واجب نیست؛ و در غیر این موارد، اجتهاد یا تقلید واجب است.
(سؤال 1082) مرجع تقلید در مسأله ای "احتیاط واجب" کرده و بر طبق قاعده میتوان در این گونه مسائل به "فالاعلم""فالاعلم" به مجتهدی گفته میشود که از نظر علم و قدرت استنباط در رتبه بعد از مجتهد اعلم قرار دارد. مراجعه نمود؛ آیا میتوان در پاره ای از مسائل به یکی و در مسائل دیگر به فرد دیگری مراجعه کرد؟ البته در صورتی که فالاعلم مشخص باشد.
جواب: در فرض سؤال در هر موردی که نخواهد به احتیاط عمل کند، باید به فالاعلم رجوع نماید و رجوع به غیر او جایز نیست؛ بلی اگر فالاعلم نیز در آن مسأله فتوا نداده و احتیاط کرده باشد، میتواند به کسی که بعد از او اعلم از دیگران است رجوع نماید.
(سؤال 1083) در فرض سؤال فوق اگر "فالاعلم" مشخص نباشد تکلیف چیست ؟
جواب: اگر فالاعلم بین دو نفر یا بیشتر مردد باشد، در صورت عدم اختلاف آنها در این مسأله رجوع به هر یک از آنان جایز است، و در صورت اختلاف آنها باید احتیاط کند تا فالاعلم مشخص شود.
(سؤال 1084) در صورت فوق الذکر اگر زمان حیات مجتهد اعلم، مجتهد فالاعلم از دنیا برود، آیا میتوان در احتیاطات به او رجوع نمود؟
.jpg)
