صفحه ۶۷

مسائل تقلید

(سؤال 1074) فلسفه لزوم تقلید از یک مرجع چیست ؟

جواب: ارتکازی انسانهاست که اگر کسی در یک رشته تخصص ندارد یا باید احتیاط کند، و یا به متخصص آن رشته مراجعه نماید. بیمار اگر خودش در علم پزشکی تخصص ندارد به پزشک متخصص مراجعه می‎کند، کسی که مجتهد نیست نیز یا باید احتیاط کند و یا به متخصص در فقه مراجعه نماید. البته این تخصص انحصاری یک صنف نیست و هر کسی می‎تواند به آن دست یابد.

(سؤال 1075) حد و مرز اجتهاد چقدر است ؟ و آیا مجتهد می‎تواند حرام خدا را حلال کند یا نجاست را پاک نماید؟

جواب: مجتهد کسی است که در اثر تخصص خود در علوم اسلامی بتواند احکام الهی را از کتاب خدا و سنت پیامبر(ص) و ائمه معصومین (ع) و عقل استنباط نماید؛ و او هیچگاه مشرع نیست تا بتواند حلال را حرام یا حرام را حلال نماید. آری ممکن است موضوع حکم متبدل شود و طبعا حکم آن نیز متغیر می‎شود؛ تشخیص موضوع نیز با عرف است. بنابراین اگر موضوعی که در گذشته حکم خاصی داشته است به تشخیص عرف مربوطه تبدیل به موضوع دیگری شد قهرا حکم آن نیز تغییر خواهد کرد. موارد آن در فقه در ابواب مختلف دیده می‎شود.

(سؤال 1076) جایگاه تقلید و محدوده مسائلی که مقلد باید تقلید کند را بیان فرمایید.

جواب: در اصول دین تقلید صحیح نیست؛ و در هر عملی که انسان نتواند با تحصیل یقین وظیفه شرعی خود را تشخیص بدهد، باید از مرجع اعلم تقلید کند و یا به احتیاط عمل نماید.

ناوبری کتاب