دیه قتل خطائی با عدم تمکن قاتل یا از بیت المال جبران میشود، و یا همان گونه که امروز رایج میباشد به وسیله بیمه تأمین خواهد شد. و نظیر همین حکم در جراحات خطائی نیز جاری میباشد.
(سؤال 2588) در قانون مجازات اسلامی دیه جراحت های کمتر از موضحه به عهده خود جانی میباشد، نظر جنابعالی چیست ؟
جواب: در فقه شیعه از ثلث دیه نفس به بالا بر عهده عاقله است و کمتر از آن بر عهده خود جانی است؛ و آن هم در صورت ثبوت به بینه نه اقرار یا صلح طرفین، زیرا در این دو صورت بر عهده خود جانی است.
(سؤال 2589) آیا جنایت عمد و شبه عمد نابالغ و دیوانه نیز بر عهده عاقله میباشد؟
جواب: عمل نابالغ و مجنون هر چند عمد باشد در حکم خطا است، زیرا از عقل کامل محروم میباشند؛ و بر عهده عاقله است.
(سؤال 2590) آیا ضمان عاقله یک ضمان تکلیفی است یا ضمان وضعی و یا هر دو؟
جواب: ضمان عاقله یک حکم وضعی است که مستعقب حکم تکلیفی میباشد.
(سؤال 2591) آیا پرداخت ارش همانند دیه مؤجل است یا فوری ؟
جواب: دیه جراحات اگر بیش از ثلث باشد، و دیه قتل هر دو در خطا به اقساط سه ساله پرداخت میشود؛ و ارش نیز حکم دیه را دارد.
(سؤال 2592) آیا در صدمات وارده بر بدن حکم دیه یکی است که در زن اگر به ثلث برسد به نصف برمی گردد؟
جواب: دیه زن تا ثلث دیه با دیه مرد مساوی است؛ و در زاید بر ثلث، دیه زن نصف دیه مرد است.
دیه اهل کتاب
(سؤال 2593) تعدادی از همکاران اینجانب در مجلس شورای اسلامی که از اقلیت های مذهبی میباشند سؤال زیر را از حضرتعالی دارند؛ خواهشمندم با پاسخ آن، اینجانب و آنان را مستفیض فرمایید: