آیت‌الله منتظری

مسائل قصاص

(سؤال 2536) آیا در قتل عمد هر گاه اولیای دم متعدد و همگی کبیر باشند، حق قصاص به طور استقلال به هر یک می‎رسد یا مشروط است به اذن و موافقت بقیه، به طوری که اگر بعضی عفو کنند یا دیه بگیرند حق قصاص ساقط می‎شود؟

جواب: در فرض سؤال حق قصاص ساقط نمی شود، ولی اگر سایر ورثه حق خودشان را عفو کرده باشند بقیه می‎توانند قصاص کنند؛ ولی سهم دیه آنها را به قاتل بپردازند و بعد از آن قصاص کنند؛ و اگر سایر ورثه دیه بخواهند باید سهم دیه آنها را به خودشان بپردازند.

(سؤال 2537) در صورتی که یکی از اولیای دم صغیر باشد، آیا اولیای کبیر می‎توانند قصاص کنند و به مقدار سهم دیه صغیر از مال خود به او بدهند یا باید صبر کنند تا کبیر شود و با اجازه او قصاص کنند؟

جواب: مسأله محل خلاف است؛ و بعید نیست ورثه کبار با پرداخت سهم صغیر از دیه بتوانند قصاص کنند. ولی صبر کردن مطابق احتیاط است.

(سؤال 2538) در صورتی که اولیای دم همه صغیر باشند، آیا اگر مصلحت صغار باشد ولی می‎تواند قصاص نماید؟

جواب: نمی تواند قصاص کند، ولی با توافق قاتل می‎تواند دیه بگیرد و آن را به طور امانت حفظ کند؛ پس چنانچه صغار بعد از بلوغشان راضی به دیه شوند آن را تحویل صغار بدهد، و اگر عفو کردند یا این که خواستند قصاص کنند به قاتل برگرداند.

(سؤال 2539) اگر مجنی علیه فوت شد و قبل از فوت، جانی و ضارب را عفو کرد، آیا نسبت به قصاص عفو او تأثیر دارد یا نه ؟ و اگر جنایت وارده سرایت کند و موجب فوت شود چطور؟