صفحه ۵۳۷

جواب: به نظر اینجانب تعزیر منحصر در شلاق زدن نیست و حبس و جریمه مالی، محرومیت از برخی حقوق به طور موقت و مانند اینها نیز مجاز است؛ ولی مراتب دارد. و حتی المقدور با عفو و گذشت یا توبیخ و تهدید باید مشکل را حل نمود. و همان گونه که شلاق باید کمتر از حد باشد مقدار زندان و یا سایر چیزهایی که با آنها تعزیر محقق می‎شود باید متناسب با همان تعزیر شلاق باشد که کمتر از حد است. حاکم شرع نیز باید مصالح اسلام و جامعه و شخص را در نظر بگیرد.

خداوند در خطاب به پیامبراکرم (ص) می‎فرماید: (و لاتزال تطلع علی خائنة منهم الا قلیلا فاعف عنهم واصفح ان الله یحب المحسنین )سوره مائده (5): آیه 13. (ای پیامبر؛ پیوسته از خیانت اکثر آنها - اهل کتاب - مطلع می‎شوی، پس آنها را عفو کن و نادیده بگیر، همانا خداوند نیکوکاران را دوست می‎دارد.) تعزیر برای انتقام جویی از مجرم نیست، بلکه برای اصلاح اوست.

(سؤال 2529) در جرایمی که تعزیر به طرق مختلف تجویز شده است، آیا لازم است معادل سقف تعزیر با شلاق مقدار مشخص از حبس و یا مقدار مشخص جریمه نقدی باشد، یا این که معادل 1 تا 74 ضربه شلاق در حبس و جریمه نقدی هیچ ضابطه مشخصی ندارد؟

جواب: همان گونه که اشاره شد تعزیر با شلاق باید کمتر از حد باشد. و همین نسبت - هر چند تقریبی - باید در تعزیر با زندان و جریمه نقدی و غیر آن نیز مراعات گردد. و به طور کلی تعزیر قابل عفو و گذشت است و به نظر حاکم شرع صالح وابسته است. و تعیین مرتبه آن - برحسب مراعات مصالح - بر عهده او می‎باشد؛ ولی در هر صورت باید کمتر از حد باشد.

(سؤال 2530) آیا حاکم شرع می‎تواند در صورت صلاحدید حدود الهی و تعزیرات را مورد عفو قرار دهد؟

جواب: در مورد حدود اگر موجب حد با اقرار متهم ثابت شود، حاکم اسلامی

ناوبری کتاب