صفحه ۵۰

زندان یا حصر و تحت نظر به سر می‎بردند، و اکثر آنان به وسیله حکومتهای مستبد زمان خود به شهادت رسیدند. این بود مختصری از معرفی دین و مذهب؛ شما می‎توانید در این رابطه به کتابهای مربوطه مراجعه نمایید.

(سؤال 1056) بعضی افراد که در حال تحقیق هستند در اثر عدم فهم مقصود از بعضی احکام قطعی شرعی، در ثبوت آن در شرع مقدس تشکیک می‎کنند و می‎گویند: بودن چنین حکمی در اسلام بسیار بعید است، بدون این که در اصل رسالت پیامبر(ص) تشکیک یا انکار نمایند. آیا این گونه موارد حکم مرتد را دارد؟

جواب: انکار حکم ضروری و بدیهی اسلام توسط شخص مسلمان اگر از روی عناد و لجاجت و تعصب بوده به طوری که مستلزم انکار نبوت و رسالت باشد موجب ارتداد می‎شود. اما اگر ناشی از قصور فهم و نرسیدن به حق باشد با این که درصدد رسیدن به آن بوده موجب ارتداد نخواهد شد.

(سؤال 1057) ضوابط شرعی عدالت اجتماعی و معیارهای دینی ظلم چیست ؟

جواب: "عدل" و "ظلم" دو مفهوم متقابل و متباین هستند. مفهوم عدالت در مورد خداوند با عدالت در مورد بشر متفاوت است. عدل الهی در دو منظر ارزیابی می‎شود:

1 - عدل در تکوین 2 - عدل در تشریع.

عدل الهی در نظام تکوین به معنای داشتن حقی بر خداوند نیست، بلکه به این معناست که هر موجودی هر درجه از وجود و یا کمال وجود را که استحقاق و امکان آن را دارد دریافت می‎کند. موجودات در نظام هستی از نظر قابلیت ها و امکان فیض گیری از مبدأ هستی با یکدیگر متفاوتند. ذات حق تعالی به هر موجودی آنچه را که برای آن ممکن است و قابلیت آن را دارد از وجود و کمال وجود اعطاء می‎نماید و امساک نمی کند.

هیچ موجودی بر خداوند حقی پیدا نمی کند که دادن آن حق، انجام وظیفه و ادای دین شمرده شود؛ زیرا موجودیت هر موجودی متقوم به حق تعالی است و از خویش هویتی در برابر او ندارد. آنچه در خطبه 216 نهج البلاغه (عبده) در رابطه با "حق" آمده است به همین معنا اشاره دارد:

ناوبری کتاب