غیر اگر قرار باشد که حاکم حکم به قلع بنا صادر کند، حکم به قلع بنایی داده که متصرف مالک سه دانگ مشاع از شش دانگ عرصه نیز هست ؟
جواب: در مفروض سؤال نیز هر چند صاحب ساختمان گناه نکرده است، ولی بالاخره او متصرف در زمین غیر است؛ پس لازم است زمین او را تحویل دهد هر چند مستلزم تضییع حقی از حقوق خود او باشد. منتهی الامر چون جاهل و فریب خورده از سوی غیر میباشد در همه خسارتها به فروشنده که موجب فریب و خسارت او میباشد مراجعه میکند. لکن اگر در تقسیم زمین مشاع شریک او لجبازی کند حاکم شرع به عنوان "ولی ممتنع" باید دخالت نماید و امر را فیصله دهد. تا اینجا بحث حقوقی و فقهی بود، ولی از نظر اخلاقی به جاست صاحب نصف زمین اعلی القیم مدت تصرف و اجاره آن را بگیرد و رضایت دهد و از این طریق مشکل را حل نماید.
(سؤال 2388) آیا تصرف در اموال دولتهای کافر بدون اجازه آنها جایز است ؟ آیا اموال آنها حرمت دارد؟ و آیا فرق میکند که آن دولت اهل کتاب باشد یا نه ؟ و یا بر علیه مسلمانان عمل کند یا نه ؟
جواب: هر کسی طبعا و تکوینا مالک خود و نیروی خود و کار خود و محصول کار خود میباشد، مسلمان باشد یا کافر؛ و به فرموده امیرالمؤمنین (ع) در نامه به مالک اشتر: "فانه اما أخ لک فی الدین او نظیر لک فی الخلق" (هر انسان دیگر یا با تو هم کیش است، و یا مخلوقی است نظیر تو). و تصرف در مال غیر بدون اجازه او جایز نیست؛ مگر این که آن شخص یا آن دولت با اسلام و مسلمین در حال جنگ باشد و حاکم شرع روی مصالح لازمه اجازه تصرف در مال او را موقتا صادر نماید.
(سؤال 2389) خوردن و استفاده از میوه هایی که از درختان باغ دوستان یا همسایگان روی زمین یا جوی آب میافتد، و یا میوه هایی که شاخه اش از باغ بیرون است چه حکمی دارد؟
جواب: معمولا انسان از طریق شاهد حال (یعنی شهادت وضعیت و موقعیت هرفردی) اطمینان به رضایت صاحبان باغ و میوه ها پیدا میکند؛ آری اگر در مورد خاصی عدم رضایت آنها معلوم باشد خوردن میوه ها و استفاده های دیگر اشکال دارد.
.jpg)
