آیت‌الله منتظری

خاک یا به تعبیر علمای این رشته طلای زرد در چرخه زندگی بشر نقش والایی دارد. برای ساخته شدن عمق یک سانتیمتر خاک حاصل خیز از سنگ مادر، در شرایط اقلیمی متفاوت، بین 300 الی 800 سال زمان نیاز دارد. فاجعه اینجاست که بدانیم به دلیل تخریب پوشش گیاهی در سالهای گذشته، متأسفانه در حال حاضر سالیانه به طور متوسط 2/5 میلیارد تن خاک حاصلخیز اراضی مرتعی و زراعی ایران شسته شده و به هدر می‎رود. یعنی حدود 25 تن در هکتار. یعنی متوسط سه میلیمتر عمق خاک زراعی ایران. به عبارت دیگر اگر زمان برای ساخته شدن یک سانتیمتر خاک را مثلا 500 سال بگیریم، در هر سال معادل اندوخته 150 سال نعمت خدادادی را از دست دادن !! که به هیچوجه و با هیچ قیمتی قابل جبران نخواهد بود. یعنی در حقیقت از دست دادن زمینه های زیستن و حیات، یعنی فقر و بیچارگی نسل های آینده.

نقش مراتع در حفاظت از منابع آب:

می‎دانیم که کشور ایران در کمربند خشک جهانی واقع است و لذا هم از نظر میزان و هم از نظر پراکندگی بارش و همچنین رژیم نامناسب بارندگی دارای شرایط خوبی نیست. بارش سالیانه ایران (برف و باران) به طور متوسط معادل 418 میلیارد متر مکعب می‎باشد (معادل 13 میانگین جهانی). که از این میزان سی و سه میلیارد متر مکعب توسط سدها ذخیره و بهره برداری می‎شود (هشت درصد کل) و معادل 284 میلیارد متر مکعب نیز مستقیما تبخیر و تعرق می‎گردد (شصت و هشت درصد کل) و پانزده و نیم میلیارد متر مکعب آن نیز متأسفانه به صورت سیلابهای مخرب از دسترس خارج می‎شود (پانزده و نیم درصد کل) و تنها سی و پنج میلیارد متر مکعب آن به سفره ها و مخازن زیرزمینی نفوذ می‎نماید. (هشت و نیم درصد کل)

جای بسیار تأسف است که بدانیم اگر پوشش گیاهی طبیعی مراتع خوب حفاظت می‎گردید، خود به خود معادل 103 میلیارد متر مکعب به اعماق زمین نفوذ می‎کرد. یعنی برابر بیست و پنج درصد کل بارندگی ها؛ حال دقت شود ببینیم چه میزان خسران از این بابت شامل حال ما ملت می‎شود؟! 103 میلیارد متر مکعب ظرفیت نفوذ بالقوه کجا و سی و پنج میلیارد متر مکعب نفوذ بالفعل کجا؟