(سؤال 2330) بعضی از شرکتهای کامپیوتری و تحقیقاتی اقدام به تهیه نرم افزارهای کامپیوتری نموده اند و با قیمتی که خود شرکت تعیین نموده به فروش میرسانند. از طرفی میتوان این نرم افزارها را با قیمتی کمتر کپی نمود، ولی این شرکت ها اعلام نموده اند که حقوق نرم افزار محفوظ است. حال با توجه به مورد فوق تکثیر از این برنامه ها بدون اجازه شرکت تولیدکننده جایز است یا نه ؟
جواب: تجاوز به این حقوق محفوظه بدون اذن صاحب آنها جایز نیست.
حقوق کارگران
(سؤال 2331) هر ساله بر اساس قانون کار، شورای عالی کار متشکل از نمایندگان دولت، کارفرمایان و کارگران موظفند براساس حداقل معیشت یک خانوار پنج نفره کارگری و تورم سالیانه حداقل دستمزد کارگران را تعیین و جهت اجرا اعلام نمایند؛ در این رابطه و در رابطه با حقوق و دستمزد یک کارگر و مبنای اسلامی آن خواهشمند است به این سؤالات پاسخ فرمایید:
1 - مبانی حقوق و دستمزد در مکتب اسلام چیست ؟
2 - چه آیات و احادیثی در این باره داریم ؟
3 - چه کسانی باید مزد و حداقل مزد کارگران را تعیین کنند؟
4 - اگر مجموعه فوق حداقل را بر مبنای حداقل معیشت تعیین کنند و کارفرمایان نتوانند بپردازند، آیا میتوان آنها را ملزم به پرداخت کرد یا خیر؟
5 - اگر نتوان ملزم کرد، چه کسانی و چگونه باید حداقل معیشت آنان را تأمین نمایند؟
ضمنا لازم به تذکر است که طبق آمار رسمی چند سال گذشته هزینه حداقل معیشت یک خانوار بیش از چهل هزار تومان بوده است و حداقل دستمزد در سال جاری (1373) حدود سیزده هزار تومان است.
جواب:1 - مبنای مالکیت شرعی انسان نسبت به کار و محصول کار و صنایع، مالکیت تکوینی اوست نسبت به عقل، فکر، اراده، عضلات و افعال خود؛ و در نتیجه میتواند کار خود یا محصول آن را به دیگری واگذار نماید و در برابر آن، ارزش کار یا