صفحه ۴۱۷

3 - عدالت اجتماعی در مورد مرد و زن به مساوات آنان در همه جهات نیست، زیرا زن و مرد در تمام جهات خلقت بدنی و روحی از هر جهت مساوی نیستند تا در جهت مسئولیت ها و تکالیف نیز مساوی باشند؛ بلکه به این است که به هر کدام مطابق ظرفیت و توان جسمی و روحی و استحقاق طبیعی خود تکلیف و مسئولیت داده شود.

4 - بسیاری از احکام و دستورات اسلامی که اجتماعی و ناظر به شرایط متحول جامعه هستند موقت است و مربوط به همان شرایط خاص زمانی بوده و ممکن است با تغییر شرایط عوض شود. و این تغییر در حقیقت از قبیل تغییر موضوعات احکام است نه خود احکام، و از این رو با حدیث: "حلال محمد حلال الی یوم القیامة و حرامه حرام الی یوم القیامة" منافاتی ندارد. و تفصیل آن در نامه نمی گنجد.

5 - هر یک از زن و شوهر نسبت به یکدیگر از نظر اسلام دارای حقوقی لازم الاستیفاء می‎باشد، و چنین نیست که زن در ملک مرد باشد. حقوق زن و شوهر مشروحا در توضیح المسائل جدید اینجانب ذکر شده است.

6 - چنین نیست که شهادت زن به کلی مقبول نباشد، بلکه در بسیاری از موارد شهادت او مقبول است که در کتب فقهی ذکر شده است.

7 - آیه 15 سوره نساء یک حکم موقت بوده و نسخ شده است، ذیل آیه بر این امر دلالت دارد. ناسخ آن، آیه مربوط به حکم زانی و زانیة در سوره نور است که حکم مرد و زن در آن یکسان می‎باشد.

حقوق پدر و مادر و فرزند

(سؤال 2315) آیا بر اولاد پرستاری از پدر و مادر و نگهداری آنان الزامی است ؟

جواب: در صورت نیاز به پرستاری و عدم تمکن آنان از تهیه پرستار لازم است؛ ولی مباشرت لازم نیست و می‎تواند فرد دیگری را با اجرت یا بدون اجرت برای آنان پرستار قرار دهد.

ناوبری کتاب