علاوه بر این که مرتکب معصیت شده و باید هر چه زودتر توبه کند، دیه نیز به عهده او میباشد؛ ولی اگر فرد دیگری عوض او دیه را بپردازد یا این که صاحبان حق او را بری الذمه کنند، ذمه او بری میشود.
(سؤال 2277) دیه جنین زیر چهار ماه که با توافق پدر و مادر - دارای عقد دائم - سقط شده و جنین دارای دو خواهر و یک برادر بوده و پدربزرگ و مادربزرگ پدری هم زنده هستند، چقدر است ؟ و به چه کسانی باید پرداخت شود؟ لطفا بفرمایید به ریال چقدر است، و تبدیل دینار به ریال با معیارهای جدید چگونه صورت گیرد؟
جواب: اگر مادر مباشر سقط است خود او از دیه ارث نمی برد و شوهر که پدر جنین است و اذن داده، نسبت به آن بنابراحتیاط با طبقه بعد که عبارت از برادران و خواهران و جد و جده باشد مصالحه نمایند؛ و در حقیقت پدر گذشت نماید. سهم برادر دو برابر خواهر است، و جد حکم برادر و جده حکم خواهر را دارد. و در مفروض سؤال از پدر که بگذریم آنان هفت سهم میباشند: دو سهم برادر، دو سهم جد و سه سهم مربوط به دو خواهر و یک جده میباشد.
و جنین قبل از چهار ماه که در آن روح ندمیده اگر "نطفه" باشد دیه آن پانزده مثقال طلای مسکوک، و اگر "علقه" یعنی خون بسته باشد سی مثقال طلای مسکوک، و اگر به صورت "مضغه" یعنی پاره گوشت باشد چهل و پنج مثقال طلای مسکوک، و اگر استخوان بندی داشته باشد شصت مثقال طلای مسکوک، و اگر خلقتش تمام شده ولی روح در آن ندمیده باشد هفتاد و پنج مثقال طلای مسکوک است. و منظور از مثقال مذکور مثقال صیرفی یعنی بیست و چهار نخودی است که حدود پنج گرم میباشد.
(سؤال 2278) میخواهم مسائل کورتاژ را در شرایط زیر بپرسم:
1 - سن پدر پنجاه سال. 2 - سن مادر چهل وپنج سال. 3 - دارای دو فرزند هستیم.
4 - حاملگی فقط یک ماه است. 5 - مادر در شرایط روحی و جسمی خوبی نیست.
جواب: سن پدر و مادر ملاک نیست، اگر در جنین روح ندمیده (قبل از چهار ماه باشد) و مادر مرض طاقت فرسا دارد و علاج آن منحصر در کورتاژ باشد مانعی ندارد، ولی دیه آن پرداخت شود؛ ولی مجرد ناراحتی مجوز کورتاژ نیست.