آیت‌الله منتظری

نظر مکلف یا تشخیص پزشک

(سؤال 2213) آیا نظر و تشخیص پزشک متخصص و موثق در اموری مانند گرفتن روزه، رفتن به سفر حج، انجام وضو و غسل یا حامله بودن زن و امثال آن که زیاد است، در فرضی که تخصصی باشد در دو صورت زیر حجت است یا نه ؟

1 - این که مکلف خود قادر به تشخیص نباشد، اگرچه در ابتدا به نظرش برسد که قدرت دارد و متحمل ضرری نمی شود.

2 - این که مکلف تا حدودی اهل تشخیص باشد و از تجربه خود و دیگران بتواند اطمینان یا گمان به یکی از دو طرف قضیه به دست آورد؟ و خلاصه، ملاک در این گونه امور نظر مکلف است یا پزشک که خبره کار مربوطه است ؟

جواب: قول پزشک موضوعیت ندارد؛ ملاک اطمینانی است که معمولا از قول پزشک به دست می‎آید. و مکلف از هر راهی وظیفه خود را تشخیص بدهد باید طبق آن عمل نماید. و در مواردی که موضوع حکم "خوف ضرر" است تحصیل یقین به ضرر لازم نیست؛ ولی باید خوف ضرر برای خود مکلف حاصل شود و حصول خوف برای پزشک نسبت به او اثری ندارد.