(سؤال 2203) شرعا مرگ چه موقع واقع میشود؟ آیا مرگ مغزی کاشف از مرگ میباشد؟ چه آثار حقوقی و شرعی بعد از مرگ مغزی بر آسیب دیده و وارث وی مترتب است ؟
جواب: چنانکه توجه دارید تعیین موضوع شأن فقیه نیست، حیات و موت دو موضوع عرفی است. ملاک صدق موت است، بدین گونه که مظاهر حیات و آثار آن به طور کلی منتفی شده باشد و احتمال و زمینه رجوع آن نیز در بین نباشد؛ و در صورت شک باید احتیاط شود.
پیوند بدن حیوان به انسان
(سؤال 2204) آیا میتوان از اعضای بدن خوک و مانند آن به انسان پیوند زد؟
جواب: مانعی ندارد و پس از پیوند جزو بدن انسان میشود و تبعا پاک میگردد.
ه - مسائل مربوط به تشریح
(سؤال 2205) آیا تشریح بدن میت برای اثبات بی گناهی افراد متهم به قتل جایز است ؟
جواب: مشکل است.
(سؤال 2206) آیا مجازیم جسد مسلمانی را که وصیت کرده بعد از وفاتش او را تشریح کنند، تشریح نماییم ؟
جواب: اگر جسد کافر یافت نشود و حفظ جان مسلمانان در آینده بر آن متوقف باشد حتی در صورت عدم وصیت نیز جایز است؛ و در غیر این فرض صحت وصیت مذکور محل اشکال است.
(سؤال 2207) اگر ندانیم جسدی که در اختیار ماست مسلمان است یا کافر و یا اهل کتاب، آیا مجازیم آن را تشریح کنیم ؟
جواب: در مسأله «2192» گذشت که جسد مجهول الهویة در بلاد اسلام حکم مسلمان و در بلاد کفر حکم کافر را دارد.