جان مسلمانی بر پیوند عضو میت مسلمان متوقف باشد، جواز آن در این فرض بعید نیست؛ ولی بنابراحتیاط دیه عضو را بپردازد.
(سؤال 2193) در فرض فوق اگر بعدا ولی متوفی پیدا شود و از این کار ناراضی باشد چه باید کرد؟
جواب: اگر معلوم شود کافر یا مرتد بوده نارضایتی ولی اثری ندارد؛ و اگر معلوم شود مسلمان بوده باید دیه آن را بدهند تا برای خود میت در امور خیریه مصرف کنند. و دیه میت مسلمان - چه مرد باشد و چه زن - دیه جنین کاملی است که روح در آن دمیده نشده باشد؛ پس اگر جنازه را سر ببرند یا کاری انجام دهند که اگر زنده بود موجب قتل او میشد، باید یک دهم دیه کامل را بپردازند؛ و دیه بریدن اعضای او به نسبت دیه خود اوست. و اگر میت اهل ذمه بوده بنابراحتیاط دیه او را بدهند.
وصیت برای پیوند اعضا
(سؤال 2194) اگر شخصی وصیت کند بعد از وفاتش اعضای قابل پیوندش را به بیماران پیوند زنند، آیا مجاز به این کار هستیم ؟
جواب: جواز پیوند در صورت وصیت نیز توقف به دو شرطی دارد که در جواب مسأله «2192» ذکر شد (توقف حفظ جان مسلمان بر آن، و عدم امکان تهیه جنازه کافر) و با تحقق آن دو شرط اگر وصیت مطلق بوده بنابراحتیاط دیه پرداخت شود تا به مصرف امور خیریه برسد؛ و اگر در وصیت تصریح شده باشد که پیوند بلاعوض انجام گیرد دیه لازم نیست. و در صورت لزوم دیه، این که دیه بر قطع کننده است یا بر مریض، محل اشکال است؛ ولی پزشک میتواند با مریض قرار بگذارد که او دیه را بپردازد.
(سؤال 2195) اگر شخصی وصیت کند بعد از وفاتش اعضایش را به دیگران پیوند زنند، اما ولی وی (پس از مرگش) از این کار ناراضی باشد، آیا مجازیم این کار را بدون اجازه ولی انجام دهیم ؟
جواب: با رعایت شروط مذکوره در مسأله «2192» رضایت ولی شرط نیست.